آیا جرم گیری دندان در خانه ممکن است؟ نکاتی که باید بدانید

اگر جلوی آینه به دندان‌هایتان نگاه کرده‌اید و متوجه تغییر رنگ، زردی، یا لایه‌ای چسبناک روی آن‌ها شده‌اید، احتمالاً با خود فکر کرده‌اید: «آیا می‌توانم خودم در خانه جرم دندان‌هایم را از بین ببرم؟» این سؤالی است که بسیاری از افراد از خود می‌پرسند.

جرم دندان (Dental calculus) که ترکیبی از پلاک‌های باکتریایی، املاح معدنی و باقی‌مانده غذاها است، می‌تواند به مرور زمان روی دندان‌ها و خط لثه جمع شود. این جرم‌ها نه‌تنها زیبایی لبخند را کاهش می‌دهند، بلکه می‌توانند باعث التهاب لثه، بوی بد دهان و حتی بیماری‌های جدی‌تر مانند پریودنتیت (Periodontitis) شوند. در این میان، جرم گیری حرفه‌ای در مطب دندانپزشکی همیشه یک راه‌حل ایده‌آل است، اما آیا جرم گیری دندان خانگی می‌تواند جایگزین این روش شود؟

در این مقاله از کلینیک دنو بعنوان برترین درمانگاه دندانپرشکی شبانه روزی شمال تهران، به طور علمی و دقیق بررسی خواهیم کرد که آیا امکان جرم گیری دندان در منزل وجود دارد، چه روش‌هایی ایمن هستند و کدام راهکارها ممکن است به مینای دندان آسیب برسانند. همچنین نکات مهمی برای جلوگیری از تشکیل مجدد جرم ارائه خواهیم داد. پس اگر به فکر زیبایی و سلامت دندان‌هایتان هستید، این مطلب را از دست ندهید!

جرم دندان چیست و چرا ایجاد می‌شود؟

جرم دندان، که به آن کلکولوس دندانی (Dental calculus) نیز گفته می‌شود، در اثر تجمع طولانی‌مدت پلاک‌های میکروبی روی سطح دندان‌ها ایجاد می‌شود. پلاک‌های دندانی (Dental plaque) یک لایه نازک و چسبناک از باکتری‌ها، مواد غذایی و بزاق هستند که در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، به مرور سخت شده و تبدیل به جرم می‌شوند.

عوامل مؤثر در تشکیل جرم دندان؛ چرا جرم دندان ایجاد می‌شود؟

برخی از عوامل مهمی که منجر به ایجاد جرم دندان می‌شوند عبارتند از:

• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک نزدن منظم و استفاده نکردن از نخ دندان باعث تجمع پلاک‌های باکتریایی و در نهایت تشکیل جرم می‌شود.
• رژیم غذایی نامناسب: مصرف زیاد قند، نوشیدنی‌های گازدار، قهوه، چای و سیگار کشیدن، تشکیل جرم را تسریع می‌کند.
• کاهش ترشح بزاق: بزاق نقش مهمی در شست‌وشوی دندان‌ها دارد. خشکی دهان (Xerostomia) که ممکن است به دلیل مصرف برخی داروها، کمبود آب یا مشکلات غدد بزاقی ایجاد شود، زمینه را برای تجمع جرم فراهم می‌کند.
• ساختار دندان و عوامل ژنتیکی: برخی افراد به دلیل جنس مینای دندان یا فرم لثه‌ها بیشتر مستعد تشکیل جرم هستند.

به طور خلاصه، جرم دندان یک مشکل رایج است که اغلب ناشی از سبک زندگی و عادات بهداشتی افراد است. اما آیا می‌توان آن را در خانه از بین برد؟ بیایید بررسی کنیم.

آیا جرم گیری دندان خانگی واقعاً ممکن است؟

این سؤال یکی از متداول‌ترین دغدغه‌های افرادی است که از ترس هزینه‌های دندانپزشکی یا ابزارهای حرفه‌ای، از جرم گیری پرهیز می‌کنند. اما قبل از امتحان هر روش خانگی، باید بدانیم که جرم دندان یک ماده سخت‌شده است و حذف آن، برخلاف پلاک‌های نرم، کار ساده‌ای نیست.

تفاوت بین پلاک دندانی و جرم دندان
ویژگی	پلاک دندانی	جرم دندان
ترکیب	لایه نرم از باکتری‌ها	ماده سخت‌شده ناشی از پلاک
قابل حذف با مسواک؟	بله	خیر
نیاز به جرم گیری تخصصی؟	معمولاً نه	بله، در بیشتر موارد

در نتیجه، اگر جرم دندان هنوز به مرحله سخت شدن نرسیده و فقط یک لایه پلاک وجود دارد، می‌توان با تکنیک‌های صحیح و محصولات مناسب آن را کنترل کرد. اما در صورت سخت شدن، روش‌های خانگی اغلب تأثیر محدودی دارند.

5 بهترین روش‌های جرم گیری دندان خانگی که واقعا جواب می‌دهند!

در حالی که از بین بردن جرم سخت‌شده بدون تجهیزات دندانپزشکی تقریباً غیرممکن است، برخی روش‌های خانگی می‌توانند به کاهش جرم سطحی و جلوگیری از تشکیل بیشتر آن کمک کنند. در ادامه، چند روش موثر و ایمن را بررسی می‌کنیم.

1. جرم گیری دندان با جوش شیرین؛ بهترین روش سنتی تمیز کزدن دندان

جوش شیرین به دلیل خاصیت سایندگی ملایم و توانایی تنظیم pH دهان، یکی از رایج‌ترین روش‌های جرم گیری دندان خانگی محسوب می‌شود. برای ایتن کار باید:

• مقدار کمی جوش شیرین را با آب مخلوط کنید تا به شکل خمیر درآید.
• این خمیر را روی مسواک بزنید و به آرامی روی دندان‌ها بکشید.
• بعد از دو دقیقه دهان خود را کاملاً بشویید.

مزایای جرم گیری دندان خانگی با جوش شیرین:

• خاصیت ضدباکتری و کاهش اسیدیته دهان
• حذف لکه‌های سطحی دندان

معایب جرم گیری دندان خانگی با جوش شیرین:

• استفاده بیش از حد ممکن است به مینای دندان آسیب برساند. توصیه می‌شود بیش از دو بار در هفته استفاده نشود.

نکته: جوش شیرین جایگزین جرم گیری حرفه‌ای یا بیلچینگ دندان نیست، اما می‌تواند به کاهش پلاک‌های سطحی کمک کند.

2. استفاده از سرکه سیب برای جرم گیری طبیعی؛ ساده‌ترین روش جرم گیری دندان در منزل

سرکه سیب دارای خواص ضدباکتری و اسیدی ملایم است که می‌تواند به تجزیه پلاک‌ها کمک کند. برای جرم گیری دندان در منزل با سرکه سیب باید:

• یک قاشق چای‌خوری سرکه سیب را با نصف لیوان آب رقیق کنید.
• دهان خود را با این محلول غرغره کنید، اما از بلعیدن آن خودداری کنید.
• سپس دهان خود را با آب بشویید تا اثر اسیدی کاهش یابد.

مزایای جرم گیری دندان در منزل با سرکه سیب:

• خاصیت ضدباکتری قوی
• کمک به کاهش بوی بد دهان

معایب جرم گیری دندان در منزل با سرکه سیب:

• مصرف زیاد می‌تواند به مینای دندان آسیب بزند، بنابراین هفته‌ای ۲ تا ۳ بار کافی است.

توصیه: برای جلوگیری از اثرات مخرب، همیشه بعد از استفاده، دهان خود را کاملاً بشویید.

3. روغن‌کشی با روغن نارگیل؛ جرم گیری دندان به روش سنتی

روغن کشی یا (Oil Pulling) روشی است که از طب سنتی هندی (آیورودا) گرفته شده و شامل چرخاندن روغن در دهان به منظور حذف باکتری‌ها و کاهش پلاک است. برای این کار کافی است که:

• یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در دهان بچرخانید.
• سپس آن را تف کنید و دهان خود را با آب بشویید.
• در نهایت دندان‌های خود را مسواک بزنید.

مزایای جرم گیری دندان به روش سنتی روغن کشی:

• کاهش رشد باکتری‌های دهان
• کمک به سلامت لثه‌ها

معایب جرم گیری دندان به روش سنتی روغن کشی:

• تأثیر مستقیم بر جرم دندان ندارد، اما به پیشگیری از تشکیل آن کمک می‌کند.

نکته: این روش در کنار مسواک زدن و نخ دندان می‌تواند مؤثر باشد، اما جایگزین جرم گیری حرفه‌ای نیست.

4. استفاده از پوست پرتقال برای جرم گیری دندان در خانه؛ ساده اما موثر

پوست پرتقال حاوی ترکیبات طبیعی مانند ویتامین C و لیمونن (Limonene) است که می‌توانند به کاهش جرم دندان کمک کنند. لیمونن یک ترکیب طبیعی است که در بسیاری از محصولات سفیدکننده دندان نیز استفاده می‌شود. برای جرم گیری دندان در خانه با پوست پرتقال کافی است که:

• قسمت داخلی پوست پرتقال (بخش سفید رنگ) را روی دندان‌ها بمالید.
• اجازه دهید ترکیبات آن چند دقیقه روی دندان باقی بماند.
• سپس دهان خود را با آب بشویید و مسواک بزنید.

مزایای جرم گیری دندان با پوست پرتقال:

• طبیعی و بدون ضرر برای مینای دندان
• کاهش باکتری‌های مضر دهان

معایب جرم گیری دندان با پوست پرتقال:

• تأثیر آن کندتر از روش‌های دیگر است و نیاز به تکرار منظم دارد.

نکته: این روش را می‌توان هر شب قبل از خواب انجام داد تا در طول شب، ترکیبات مفید آن اثر بگذارند.

5. استفاده از زغال فعال؛ روشی موثر برای سفید کردن و  جرم گیری دندان خانگی

زغال فعال (Activated Charcoal) به دلیل خاصیت جذب بالای خود، در جذب سموم و لکه‌های روی دندان مؤثر است. برخی افراد از این روش برای سفید کردن و کاهش جرم سطحی دندان استفاده می‌کنند. برای جرم گیری دندان خانگی با زغال فعال باید:

• مقدار کمی پودر زغال فعال را روی مسواک مرطوب بریزید.
• دندان‌های خود را به آرامی و بدون فشار زیاد مسواک بزنید.
• بعد از ۲ دقیقه، دهان خود را کاملاً بشویید.

مزایای جرم گیری دندان خانگی با زغال فعال:

• سفیدکننده طبیعی و از بین برنده لکه‌ها
• جذب باکتری‌های مضر دهان

معایب جرم گیری دندان خانگی با زغال فعال:

• سایندگی بالا که ممکن است به مینای دندان آسیب برساند.
• استفاده زیاد ممکن است باعث حساسیت دندان‌ها شود.

توصیه می‌شود جرم گیری دندان خانگی با زغال فعال را بیش از یک یا دو بار در هفته انجام ندهید و همیشه بعد از آن از بهترین خمیر دندان سفید کننده  فلورایددار استفاده کنید.

جرم گیری با دستگاه جرم گیری دندان خانگی: آیا مؤثر است؟

امروزه بسیاری از افراد به دنبال روش‌های خانگی برای جرم گیری دندان هستند و دستگاه‌های جرم گیری خانگی مانند اسکیلرهای اولتراسونیک و قلم‌های جرم‌گیر دندان محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. این ابزارها ادعا می‌کنند که می‌توانند جرم دندان را در خانه، بدون نیاز به مراجعه به دندانپزشک، حذف کنند. اما آیا این روش‌ها واقعاً ایمن و مؤثر هستند؟ آیا می‌توانند جایگزین جرم گیری حرفه‌ای شوند؟ در ادامه، نگاهی دقیق‌تر به این دستگاه‌ها خواهیم داشت.

۱. قلم جرم‌گیر دندان؛ از جدیدترین انواع دستگاه جرم گیری دندان خانگی

قلم‌های جرم‌گیر دندان (Dental Scaler Pen) از فناوری لرزش اولتراسونیک برای حذف جرم‌های سطحی استفاده می‌کنند. این دستگاه‌ها با تولید ارتعاشات سریع، سعی می‌کنند جرم‌های روی دندان را از بین ببرند. برخی مدل‌ها دارای سری‌های مختلف و حتی چراغ LED برای دید بهتر هستند.

مزایای استفاده از قلم جرم گیری دندان خانگی:

• قابل استفاده در خانه و بدون نیاز به مراجعه به دندانپزشک.
• هزینه کمتر نسبت به جرم گیری حرفه‌ای و هزینه بلیچینگ دندان.
• حذف جرم‌های سطحی و لکه‌های خفیف دندان.

معایب استفاده از قلم جرم گیری دندان خانگی:

• قدرت کافی برای حذف جرم‌های سخت را ندارد.
• استفاده نادرست ممکن است باعث آسیب به لثه و مینای دندان شود.
• خطر عفونت در صورت عدم رعایت بهداشت دستگاه.

در نتیجه، قلم‌های جرم‌گیر دندان خانگی ممکن است برای از بین بردن جرم‌های سطحی مؤثر باشند، اما توانایی حذف جرم‌های سخت و عمیق را ندارند. استفاده بیش از حد یا نادرست از آن‌ها می‌تواند باعث خونریزی لثه و حساسیت دندان‌ها شود.

۲. کیت‌های سفیدکننده دندان؛ آیا جایگزین جرم گیری حرفه‌ای هستند؟

کیت‌های سفیدکننده دندان معمولاً شامل ژل‌های حاوی پراکسید هیدروژن یا کربامید پراکسید هستند. این مواد به حذف لکه‌های روی دندان کمک می‌کنند اما تأثیر مستقیمی بر جرم دندان ندارند.

مزایای کیت‌های سفیدکننده دندان:

• سفیدکننده فوری دندان‌ها و کاهش لکه‌های سطحی.
• استفاده آسان در خانه.
• نتایج سریع در مقایسه با روش‌های طبیعی.

معایب کیت‌های سفیدکننده دندان:

• جرم سخت‌شده را از بین نمی‌برد.
• استفاده بیش از حد ممکن است باعث حساسیت دندان شود.
• در صورت تماس با لثه، ممکن است باعث التهاب شود.

در نتیجه، کیت‌های سفیدکننده، تنها ظاهر دندان را بهبود می‌بخشند و نمی‌توانند جایگزین جرم گیری واقعی شوند. اگر جرم زیادی روی دندان‌های شما وجود دارد، این روش کمکی نخواهد کرد.

۳. اسکیلر اولتراسونیک خانگی؛ آیا واقعاً کار می‌کند؟

اسکیلرهای اولتراسونیک خانگی مشابه دستگاه‌هایی هستند که دندانپزشکان استفاده می‌کنند اما با قدرت کمتر. این ابزارها با ارتعاشات فرکانس بالا، پلاک‌ها و جرم‌های سطحی را جدا می‌کنند.

مزایای اسکیلر اولتراسونیک خانگی:

• از بین بردن جرم‌های سبک و پلاک‌های تازه تشکیل‌شده.
• گزینه‌ای مناسب برای افرادی که جرم کمی دارند.
• بدون نیاز به مواد شیمیایی مضر.

معایب اسکیلر اولتراسونیک خانگی:

• قدرت کافی برای حذف جرم‌های سخت و قدیمی را ندارد.
• استفاده نادرست می‌تواند باعث ایجاد خراش روی مینای دندان شود.
• برای افرادی که ارتودنسی دارند یا دندان‌های حساس دارند، توصیه نمی‌شود.

در نتیجه، اگر جرم دندان شما تازه و سبک باشد، این دستگاه می‌تواند تا حدی مؤثر باشد، اما برای جرم‌های سخت و عمیق، نیاز به جرم گیری تخصصی دارید.

آیا جرم گیری دندان در خانه خطر دارد؟

بسیاری از روش‌های خانگی جرم گیری دندان، اگر به درستی انجام نشوند، می‌توانند به دندان و لثه آسیب برسانند. برخی از خطرات احتمالی عبارتند از:

• آسیب به مینای دندان: مواد ساینده مانند جوش شیرین و زغال فعال اگر بیش از حد استفاده شوند، می‌توانند مینای دندان را فرسایش دهند.
• التهاب و خونریزی لثه: استفاده نادرست از ابزارهای جرم گیری یا مواد اسیدی مانند سرکه ممکن است باعث تحریک و التهاب لثه شود.
• افزایش حساسیت دندان: برخی از روش‌های خانگی ممکن است باعث حساسیت به غذاها و نوشیدنی‌های سرد و گرم شوند.

نکته: اگر بعد از استفاده از روش‌های خانگی دچار درد، التهاب یا حساسیت شدید، فوراً با دندانپزشک مشورت کنید.

بهترین راهکارها برای پیشگیری از جرم دندان چیست؟

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. رعایت نکات زیر می‌تواند از تشکیل جرم دندان جلوگیری کند:

1. مسواک زدن صحیح و منظم: حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. از مسواک‌های نرم استفاده کنید تا به مینای دندان آسیب نرسد. زاویه مسواک را ۴۵ درجه نسبت به لثه نگه دارید و حرکات ملایم دایره‌ای انجام دهید.
2. استفاده از نخ دندان: نخ دندان پلاک‌های بین دندان‌ها را از بین می‌برد و از تشکیل جرم جلوگیری می‌کند. حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید.
3. تغذیه مناسب: مصرف سبزیجات ترد مانند سیب، هویج و کرفس که به تمیز شدن دندان کمک می‌کنند. کاهش مصرف قند و نشاسته که غذای اصلی باکتری‌های دهان هستند.
4. استفاده از دهان‌شویه‌های آنتی‌باکتریال: دهان‌شویه‌های حاوی کلرهگزیدین (Chlorhexidine) یا فلوراید می‌توانند از تشکیل جرم دندان جلوگیری کنند. حداقل یک بار در روز دهان خود را با دهان‌شویه بشویید.

در نهایت، ترکیب این روش‌ها می‌تواند احتمال تشکیل جرم را کاهش دهد و دندان‌های شما را سالم نگه دارد.

آیا جرم گیری دندان خانگی واقعاً موثر است؟

جرم دندان یک مشکل شایع است که می‌تواند به سلامت دهان و زیبایی لبخند آسیب بزند. در حالی که روش‌های خانگی مانند جوش شیرین، روغن‌کشی، زغال فعال و پوست پرتقال می‌توانند تا حدی به کاهش جرم سطحی کمک کنند، اما برای حذف کامل جرم‌های سخت‌شده، جرم گیری حرفه‌ای توسط دندانپزشک ضروری است.

نکات کلیدی:

• روش‌های خانگی بیشتر برای پیشگیری و کاهش پلاک‌های سطحی مفید هستند.
• استفاده نادرست از مواد ساینده و اسیدی می‌تواند به مینای دندان آسیب بزند.
• ترکیب بهداشت مناسب دهان، رژیم غذایی سالم و چکاپ‌های منظم دندانپزشکی، بهترین راه برای جلوگیری از جرم دندان است.

پس اگر می‌خواهید دندان‌هایی سالم و درخشان داشته باشید، هم روش‌های خانگی را به کار بگیرید و هم به توصیه‌های دندانپزشکی توجه کنید. لبخند شما ارزش مراقبت را دارد!

دندان‌هایی سفید و سالم؛ با جرم گیری حرفه‌ای در کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی دنو!

آیا روش‌های خانگی برای از بین بردن جرم دندان کافی نیستند؟ وقت آن رسیده که سلامت لبخندتان را به دست متخصصان بسپارید! در کلینیک دندانپزشکی شبانه‌روزی دنو، با استفاده از جدیدترین تجهیزات و روش‌های پیشرفته جرم گیری، دندان‌های شما را بدون درد و حساسیت تمیز و درخشان می‌کنیم.

• جرم گیری تخصصی و بدون درد
• پیشگیری از بیماری‌های لثه و دندان
• مشاوره رایگان برای بهداشت دهان و دندان
• شبانه‌روزی و بدون نیاز به نوبت قبلی

همین حالا تماس بگیرید و لبخند خود را نجات دهید!

📍 آدرس: بلوار اندرزگو، طبقه دوم ساختمان شیرینی نیشکر، پلاک 66

🌐 ایمیل: info@deno-clinic.com

سوالات متداول درباره جرم گیری دندان خانگی

۱. آیا می‌توان جرم دندان را بدون مراجعه به دندانپزشک از بین برد؟

جرم دندان سخت‌شده معمولاً با روش‌های خانگی قابل حذف نیست و نیاز به جرم گیری حرفه‌ای دارد. اما برخی روش‌های خانگی می‌توانند از تشکیل جرم جلوگیری کنند.

۲. آیا جرم گیری باعث حساس شدن دندان‌ها می‌شود؟

ممکن است بعد از جرم گیری کمی حساسیت دندان ایجاد شود، اما این مشکل موقتی است و معمولاً بعد از چند روز برطرف می‌شود.

۳. چند وقت یک بار باید جرم گیری دندان انجام داد؟

بسته به میزان جرم و سلامت دندان‌های شما، معمولاً هر ۶ ماه تا یک سال یک‌بار توصیه می‌شود.

۴. آیا استفاده از زغال فعال برای جرم گیری دندان خانگی ایمن است؟

زغال فعال ممکن است لکه‌های سطحی را کاهش دهد، اما استفاده زیاد آن می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند.

۵. آیا جوش شیرین واقعاً برای جرم گیری دندان خانگی موثر است؟

جوش شیرین می‌تواند پلاک‌های سطحی را کاهش دهد، اما نباید بیش از حد استفاده شود، زیرا ممکن است مینای دندان را ساییده کند.

۶. آیا جرم دندان باعث بوی بد دهان می‌شود؟

بله، جرم دندان محلی برای تجمع باکتری‌های مضر است که می‌توانند باعث بوی بد دهان شوند.