ارتودنسی متحرک یکی از روشهای نوین برای اصلاح مشکلات مرتبط با بی نظمی دندان است. در ارتودنسی متحرک، پلاکهای شفاف و متحرک، به دلیل قابلیت جابجایی، انعطاف بالاتری نسبت به ارتودنسی ثابت دارند. ارتودنسی متحرک معمولاً در مواردی تجویز میشود که برای مرتب شدن دندان نیاز به اعمال فشارهای زیاد وجود نداشته باشد.
کاربرد ارتودنسی متحرک تنها به مرتب کردن دندان محدود نمیشود، این روش برای رفع فاصلههای میان دندانها نیز موثر است. یکی از مزیتهای اصلی این روش، امکان رعایت بهتر بهداشت دهان است؛ زیرا ارتودنسی متحرک در زمان مسواک زدن و نخ دندانکشیدن به راحتی خارج میشود.
تفاوت اصلی ارتودنسی متحرک با ارتودنسی ثابت در میزان کنترل فشار و سرعت درمان است. انتخاب بین این دو روش به شرایط بیمار، نظر متخصص و شدت ناهنجاری بستگی دارد. در این سری از مقالات دنو قصد داریم در خصوص کاربردها، مزایا، معایب و نحوه استفاده از ارتودنسی متحرک صحبت کنیم. مانند همیشه در کلینیک دندانپزشکی دنو همراه ما باشید تا در خصوص این موضوع جذاب بیشتر بدانید.
ارتودنسی متحرک چیست؟ معرفی و کاربردها
ارتودنسی متحرک یکی از روشهای مؤثر و انعطاف پذیر برای اصلاح بینظمیهای دندان است. این روش با استفاده از پلاکهای متحرک یا ریتینر ارتودنسی متحرک طراحی شده و قابلیت خارج شدن از دهان را دارد. به دلیل این ویژگی، رعایت بهداشت دهان سادهتر شده و تجربه بیمار در طول درمان راحتتر میشود. ارتودنسی متحرک با فشار کنترل شده، موقعیت دندانها را به آرامی اصلاح کرده و از آسیب به بافت لثه جلوگیری میکند.
کاربردهای ارتودنسی دندان متحرک شامل اصلاح چرخش دندانها، بستن فاصلههای خالی و هدایت رشد دندانهای دائمی است. این روش بیشتر برای مشکلات خفیف تا متوسط به دندان مناسب است؛ زیرا فشارهای اعمال شده کنترل شده هستند. قابلیت خارج شدن پلاکها از دهان باعث شده که بیماران، به ویژه کودکان، راحتتر درمان را دنبال کنند.
تطبیق طراحی پلاک ارتودنسی متحرک با فک بیمار، کلید موفقیت درمان و کاهش نیاز به درمانهای بعدی است. پایبندی به زمان استفاده و نظارت متخصص، عامل اصلی حفظ نتایج درمان محسوب میشود. استفاده منظم از پلاک باعث جلوگیری از بازگشت دندانها به وضعیت اولیه میشود.
انواع ارتودنسی متحرک؛ مدلها و ویژگیها
انتخاب نوع ارتودنسی متحرک بستگی به وضعیت دندانها و اهداف درمانی بیمار دارد. هر مدل ویژگیهای خاص خود را داشته و توسط متخصص ارتودنسی تعیین میشود. شناخت انواع ارتودنسی متحرک باعث تصمیم گیری آگاهانه بیمار میشود و امکان انتخاب درمان مناسب را فراهم میکند.
قبل از شروع روند درمان اطلاع از فرق ارتودنسی ثابت و متحرک اهمیت زیادی دارد. ارتودنسی متحرک انعطاف و راحتی بیشتری در طول روند درمان دارد؛ اما در شرایط بی نظمی شدید دندان تاثیر ارتودنسی ثابت برای اصلاح وضعیت دندانها بالاتر است. در ادامه به انواع ارتودنسی متحرک، ویژگی و کاربردها اشاره میکنیم.
|
نوع ارتودنسی متحرک |
ویژگیها |
موارد کاربرد |
|
پلاکهای ساده |
پلاستیکی شفاف یا بیرنگ |
اصلاح بینظمی خفیف دندان |
|
پلاک فانکشنال |
هدایت رشد دندانها و تغییر موقعیت |
کودکان در سن رشد |
|
ریتینر ارتودنسی متحرک |
تثبیت نتایج درمان |
پس از ارتودنسی ثابت |
|
ترازکننده شفاف (Aligner) |
شفاف و نامرئی |
بیماران بزرگسال |
قبل از انتخاب نوع ارتودنسی برای انتخاب بهترین نوع ارتودنسی، از وضعیت فک و دندان بیمار عکسبرداری دقیق انجام میشود. در میان انواع ارتودنسیها میتوانیم به ارتودنسی سرامیکی اشاره کنیم. بریا اطلاع از این نوع ارتودنسی به مجله سایت دنو مراجعه کنید.
مراحل انجام ارتودنسی متحرک؛ فرایند درمان
روند درمان با ارتودنسی متحرک شامل مراحل منظم و اصولی است. ابتدا متخصص وضعیت بیمار را بررسی کرده و بین ارتودنسی ثابت و متحرک بهترین گزینه را پیشنهاد میدهد. طراحی ارتودنسی متحرک فک پایین و ارتودنسی متحرک فک بالا متفاوت بوده و بر اساس نیاز هر فک انجام میشود. قبل از شروع روند درمان قالب گیری استاندارد از فک، نقش کلیدی در موفقیت درمان دارد و باعث میشود پلاکها به خوبی روی دندانها قرار گیرند.
مراحل انجام ارتودنسی متحرک به صورت زیر است:
- معاینه و قالب گیری دقیق دندانها
- طراحی و ساخت پلاک یا ترازکننده متناسب با شرایط بیمار
- تحویل پلاک و آموزش نحوه استفاده روزانه
- تنظیمهای دورهای پلاک توسط متخصص برای اعمال فشار کنترل شده
- استفاده از ریتینر برای تثبیت نتایج
نکته: رعایت زمان استفاده و حضور منظم در جلسات تنظیم، کلید موفقیت ارتودنسی به روش متحرک است. همچنین، پایبندی به دستورالعملهای متخصص باعث کاهش نیاز به اصلاحات جانبی و افزایش طول عمر پلاکها میشود.
ارتودنسی متحرک برای کودکان؛ بهترین سن استفاده
در کودکان، ارتودنسی متحرک برای اصلاح مشکلات خفیف تا متوسط دندان بسیار مؤثر است. این روش امکان هدایت رشد دندانهای دائمی را فراهم کرده و از پیچیدهتر شدن مشکلات در آینده (بی نظمی شدید دندان) جلوگیری میکند. برخلاف ارتودنسی متحرک در سنین بالا، کودکان پاسخ سریعتر و نتایج طولانی مدت بهتری دارند. استفاده از پلاکها باعث میشود که رشد دندانها به شکل کنترل شده هدایت شده و نیاز به درمانهای پیچیده بعدی کاهش یابد.
ارتودنسی متحرک تک فک در کودکانی که تنها دندانهای یک فک دچار بینظمی است، کارایی بالایی دارد. این روش درمان هدفمندتر و کوتاهتر انجام میشود و نیاز به ارتودنسی ثابت در آینده کاهش مییابد. استفاده ارتودنسی متحرک باعث میشود درمان با تهاجم کمتر انجام شده و تجربه بیمار از درمان دلپذیرتر باشد.
مطالعهای در European Journal of Orthodontics (2023) نشان داده است که شروع درمان بین ۷ تا ۱۰ سالگی بیشترین نرخ موفقیت را داشته و تغییرات دندانها با سرعت بالاتری تثبیت میشوند (امکان بازگشت دندان به موقعیت اولیه وجود ندارد). یک نمونه ارتودنسی وجود دارد به نام ارتودنسی دیمون که روشی کم درد و سریعتر برای مرتب سازی دندانها است.
ارتودنسی متحرک برای بزرگسالان؛ مزایا و محدودیتها
در بزرگسالان، ارتودنسی متحرک بیشتر به دلایل زیبایی و راحتی مورد استفاده قرار میگیرد. پلاکهای شفاف و نامرئی امکان اصلاح بینظمیهای خفیف تا متوسط را بدون ایجاد ظاهر نامطلوب فراهم میکنند. بزرگسالان گاهی در استفاده منظم پلاک، کوتاهی میکنند. کوتاهی از استفاده منظم از پلاک باعث برگشت دندانها به موقعیت اولیه میشود. برای آشنایی با شرایط انجام ارتودنسی دندان نامرئی به این مطلب از سایت دندانپزشکی دنو مراجعه کنید.
یکی از محدودیتهای ارتودنسی متحرک، کارایی کمتر آن برای جابه جایی دندانها است. در بزرگسالان اثرات ارتودنسی متحرک به دلیل تکمیل شدن رشد فک و تثبیت موقعیت دندانها، نسبت به ارتودنسی ثابت محدودتر است. بنابراین ارزیابی دقیق وضعیت فک توسط متخصص برای انتخاب روش درمانی موثر اهمیت حیاتی دارد. انتخاب درمان مناسب، نتیجه پایدار و رضایت بخش را تضمین میکند.
مراقبتهای ارتودنسی متحرک؛ روش صحیح نگهداری
رعایت مراقبتهای پس از درمان برای ارتودنسی متحرک نقش مهمی در حفظ نتایج درمان دارد. استفاده منظم و نگهداری صحیح پلاکها باعث افزایش طول عمر درمان و جلوگیری از آسیب به دندانها و لثه میشود. همچنین تمیز نگه داشتن پلاکها از ایجاد بوی نامطبوع و تجمع باکتری جلوگیری کرده و سلامت دهان را حفظ میکند. رعایت نکات بهداشتی تجربه استفاده از ارتودنسی متحرک را برای بیمار راحتتر میکند و طول دوره درمان را بهینه میسازد.
1. شستشو و تمیز کردن پلاک؛ حفظ شکل پلاک
پس از هر وعده غذایی، پلاک باید با آب ولرم شسته شود. استفاده از مسواک نرم برای پاک کردن پلاک و دندانها برای جلوگیری از تجمع مواد غذایی و باکتری ضروری است. تمیز کردن منظم باعث حفظ شکل پلاک و افزایش اثربخشی درمان میشود. همچنین، شستشو منظم از ایجاد التهاب لثه و پوسیدگی دندان پیشگیری میکند.
2. نگهداری پلاک در جعبه مخصوص؛ جلوگیری از انتقال باکتریها به دهان
هنگام خارج کردن پلاک متحرک، پلاک باید در جعبه مخصوص نگهداری شود تا از شکستگی، خم شدن یا آلودگی محافظت شود. این کار باعث حفظ شکل و دوام پلاک میشود و خطر آسیب تصادفی به آن را کاهش میدهد. نگهداری مناسب پلاک همچنین از انتقال باکتریها به دهان جلوگیری میکند. رعایت این نکات طول عمر پلاکها را افزایش داده و اثربخشی درمان را حفظ میکند.
3. پرهیز از حرارت و مواد شیمیایی؛ محافظت از پلاک
پلاکها نباید در آب داغ، مایکروویو یا محیطهای گرم قرار گیرند. همچنین استفاده از مواد سفیدکننده قوی یا شویندههای نامناسب باعث آسیب به پلاک و تغییر شکل آن میشود. رعایت این نکات از خراب شدن پلاک و کاهش اثربخشی درمان جلوگیری میکند. نکته مهم این است که پلاک سالم و بدون تغییر شکل، فشار کنترلشده را به دندانها وارد کرده و نتیجه درمان را پایدار نگه میدارد.
نکته: رعایت دقیق این موارد باعث افزایش دوام پلاک و حفظ نتایج درمان میشود. همچنین، بهداشت مناسب پلاک، سلامت لثه و دندانها را تضمین میکند
هزینه ارتودنسی متحرک؛ عوامل موثر بر قیمت
هزینههای ارتودنسی متحرک به نوع پلاک، شدت بی نظمی دندان، مدت درمان و تجربه متخصص بستگی دارد. همچنین، قیمت ارتودنسی متحرک فک بالا نسبت به فک پایین گاهی بالاتر است. این هزینهها شامل طراحی پلاک، ساخت و جلسات تنظیم پلاکها میشود و کیفیت درمان ارتباط مستقیم با آن دارد.
عوامل مؤثر در تعیین هزینه ارتودنسی متحرک شامل موارد زیر است:
- مدل پلاک (ساده، فانکشنال، شفاف)
- شدت بینظمی و طول دوره درمان
- تعداد فک تحت درمان
- مهارت و تجربه متخصص
- موقعیت جغرافیایی کلینیک
هزینه ارتودنسی متحرک از حدود ۳ میلیون تا بیش از ۴۰ میلیون تومان متغیر است و انتخاب مناسب پلاک، بر اساس نظر متخصص، بهترین راه کاهش هزینههای اضافی است. همچنین، استفاده از پلاکهای باکیفیت و طراحی دقیق، باعث کاهش طول درمان و جلوگیری از هزینههای اصلاح بعدی میشود.
مقایسه ارتودنسی متحرک با ثابت؛ مقایسه کامل دو روش
انتخاب بین ارتودنسی متحرک یا ثابت باید بر اساس شدت مشکل و شرایط بیمار انجام شود. ارتودنسی متحرک راحتتر و بهداشتیتر است؛ اما ارتودنسی ثابت قدرت بیشتری برای مشکلات شدید دارد و نتایج آن در شرایط پیچیده پایدارتر است. استفاده از هر روش با توجه به شرایط فردی و توصیه متخصص، بهترین نتیجه را تضمین میکند.
|
مقایسه ارتودنسی متحرک یا ثابت |
||
|
ویژگی |
ارتودنسی متحرک |
ارتودنسی ثابت |
|
قابلیت خارجشدن |
دارد |
ندارد |
|
بهداشت دهان |
آسان |
دشوار |
|
مدت زمان درمان |
طولانیتر در مشکلات پیچیده |
کوتاهتر |
|
شدت مشکلات قابل درمان |
خفیف تا متوسط |
خفیف تا شدید |
|
هزینه |
متغیر |
معمولاً بالاتر |
انتخاب نوع ارتودنسی باید با نظر متخصص و بررسی دقیق شرایط بیمار انجام شود تا نتیجه پایدار و مؤثر حاصل گردد. رعایت دقیق دستورالعملهای استفاده، تفاوت اثرگذاری را مشخص میکند و برگشت دندانها به موقعیت اولیه را کاهش میدهد
کلینیک دنو؛ خدمات تخصصی ارتودنسی
کلینیک دنو با بهرهگیری از متخصصان مجرب و تجهیزات مدرن، خدمات کامل ارتودنسی شامل ارتودنسی ثابت و متحرک ارائه میدهد. این مرکز با رویکرد علمی و استفاده از فناوریهای روز دنیا، درمانی امن و مؤثر برای اصلاح بینظمیهای دندان فراهم میکند و بیماران را در طول مسیر درمان به صورت دقیق راهنمایی میکند.
تیم متخصص کلینیک دنو با بررسی دقیق شرایط هر بیمار، بهترین روش درمانی را انتخاب میکند. هدف اصلی ایجاد لبخندی زیبا و پایدار با رعایت استانداردهای علمی و اصول بهداشتی است. استفاده از ارتودنسی متحرک در کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی دنو، با طراحی دقیق و نظارت مستمر، نتایجی پایدار و موثر برای بیماران فراهم میآورد و رضایت بیماران را تضمین میکند.
آدرس کلینیک دنو: بلوار اندرزگو، طبقه دوم ساختمان شیرینی نیشکر، پلاک 66
آدرس اینستاگرام کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی دنو
جمع بندی؛ انتخاب هوشمندانه برای لبخندی زیبا
ارتودنسی متحرک روش انعطاف پذیر و کاربردی برای اصلاح بینظمیهای دندان است. استفاده از این روش در سنین رشد اثرگذاری بالاتری دارد. ارتودنسی متحرک با قابلیت خارج شدن پلاکها، رعایت بهداشت را ساده کرده و تجربه بیمار را راحتتر میکند. همچنین، استفاده منظم از پلاک باعث کاهش خطر بازگشت دندانها و افزایش طول عمر درمان میشود.
ارتودنسی ثابت برای مشکلات شدید کاربرد بیشتری دارد؛ اما انتخاب صحیح بین دو روش ارتودنسی متحرک و ثابت با مشاوره تخصصی و بررسی دقیق شرایط بیمار، نتایجی پایدار و مؤثر ارائه میدهد. کلینیکهایی مانند دنو با بهرهگیری از متخصصان حرفهای، درمانهای ارتودنسی استاندارد و علمی ارائه میدهند که دستیابی به لبخندی زیبا و سالم را ممکن میسازد. رعایت نکات بهداشتی، استفاده منظم از پلاکها و حضور در جلسات کنترل، کلید موفقیت درمان است.
سوالات متداول در مقاله ارتودنسی متحرک
آیا ارتودنسی متحرک جایگزین کامل ارتودنسی ثابت است؟
خیر؛ برای مشکلات شدید دندان (بی نظمی زیاد دندان) نیاز به ارتودنسی ثابت وجود دارد و در بسیاری از موارد، ترکیب هر دو روش بهترین نتیجه را میدهد.
مدت زمان درمان با ارتودنسی متحرک چقدر است؟
مدت زمان درمان با ارتودنسی متحرک معمولاً بین ۶ ماه تا ۲ سال متغیر است و به شدت بی نظمی دندان و همکاری بیمار بستگی دارد.
آیا ارتودنسی متحرک به مینای دندان آسیب میزند؟
خیر؛ پلاک متحرک قابل خارج شدن است و فشار کنترل شدهای به دندان وارد میکند. با رعایت دستورالعملهای توصیه شده توسط پزشک، هیچ آسیب دائمی به مینای دندان وارد نمیشود.
آیا با ارتودنسی متحرک میتوان تنها یک فک را درمان کرد؟
بله؛ از ارتودنسی متحرک تک فک در موارد خاص استفاده میشود که فقط در دندانهای یک فک بی نظمی وجود دارد.
آیا استفاده از ارتودنسی متحرک درد دارد؟
خیر با این حال فشار خفیف در روزهای اول طبیعی است و موقتی میباشد. رعایت زمان بندی استفاده باعث کاهش این فشار میشود.
