دندانپزشکی دنو، 24 ساعت در هفته، حتی در روزهای تعطیل، آماده خدمت رسانی به شما عزیزان در تمامی خدمات، اعم از ترمیم و زیبایی و دندانپزشکی کودکان و … می باشد.

سیاه شدن دندان؛ بررسی علل، علائم و درمان‌های تخصصی

این مقاله به قلم دکتر اسماعیل موسوی نوشته شده است. خوشحال می شویم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید و دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.

رنگ طبیعی دندان‌ها معمولاً بین سفید تا زرد روشن متغیر است. بنابراین تغییر رنگ به سمت تیرگی و سیاهی اغلب نشانه‌ای از وجود مشکل در سلامتی دهان و دندان است. سیاه شدن دندان یکی از مواردی است که باعث نگرانی بسیاری از افراد می‌شود؛ چراکه این تغییر رنگ علاوه بر تأثیر منفی بر زیبایی لبخند، می‌تواند نشانه‌ای از پوسیدگی یا بیماری‌های دهان باشد.

عوامل متعددی مانند: پوسیدگی‌های عمیق، مصرف زیاد مواد غذایی رنگ ‌دانه‌ دار یا حتی استفاده نادرست از بعضی داروها در سیاه شدن دندان نقش دارند. در برخی موارد، لکه‌های سیاه روی دندان تنها ناشی از مصرف بعضی از مواد غذایی رنگی هستند؛ اما در بسیاری از مواقع نشان‌دهنده آسیب‌دیدگی داخلی یا ضعف بهداشت دهان محسوب می‌شوند.

در این سری از مقالات سایت کلینیک شبانه روزی دندانپزشکی دنو قصد داریم به بررسی دلایل اصلی سیاه شدن دندان، راهکارهای پیشگیری، روش‌های درمانی خانگی و تخصصی و همچنین تأثیر عادت‌های روزمره بر این مشکل بپردازیم. مانند همیشه مهمان مقاله ما باشید تا در خصوص این موضوع جذاب بیشتر بدانید.

سیاه شدن دندان چیست و در چه شرایطی ایجاد می شود؟

سیاه شدن دندان یکی از نگران‌ کننده‌ترین تغییرات مرتبط با زیبایی لبخند و سلامت دندان است. برخلاف لکه‌های سطحی که با رعایت بهداشت دهان قابل پاک ‌سازی هستند، تغییر رنگ دندان به سمت سیاهی معمولاً علامتی از تخریب شدید یا تجمع مواد معدنی ناسالم در ساختار دندان است. سیاهی دندان می‌تواند هم در سطح خارجی و هم در بخش داخلی دندان ایجاد شود.

تغییر رنگ دندان گاهی نتیجه پوسیدگی عمیق، تجمع باکتری‌های مزمن یا استفاده مکرر از دهان ‌شویه‌های قوی و غیراستاندارد است. در برخی موارد نیز روکش کامپوزیت‌ دندان که برای ترمیم دندان استفاده شده است، به مرور زمان رنگ خود را از دست داده و موجب ایجاد تیرگی یا سیاهی دندان می‌شوند. این تیرگی‌ها معمولاً با سفید کردن یا جرم‌ گیری معمولی از بین نمی‌روند.

سیاه شدن دندان عصب کشی شده یکی دیگر از موارد شایع در بین مراجعان دندانپزشکی است. در این وضعیت، به ‌دلیل تخلیه بافت عصبی، مواد داخل دندان خشک شده و به مرور رنگ دندان به خاکستری یا سیاه تبدیل می‌شود. در این شرایط، درمان‌هایی مانند روکش یا سفید کردن داخلی لازم است.

علت سیاه شدن دندان‌ها؛ از پوسیدگی تا عوامل محیطی

تغییر رنگ دندان به سیاهی، معمولاً به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. برخی عوامل به بهداشت فردی مربوط می‌شوند و برخی دیگر ریشه در ساختار یا وضعیت سلامتی دندان دارند. آشنایی با این عوامل نقش مهمی در درمان و پیشگیری از تیره شدن رنگ دندان دارد.

علت سیاه شدن دندان‌ها
عامل	توضیح
پوسیدگی عمیق دندان	نفوذ باکتری به لایه‌های داخلی دندان موجب سیاهی و تخریب ساختار آن می‌شود.
مصرف سیگار و قلیان	مواد شیمیایی موجود در تنباکو موجب تجمع رنگ‌ دانه و تیرگی مینای دندان می‌شوند.
رنگ‌ دانه‌های غذایی	نوشابه، چای پررنگ، قهوه و زعفران باعث تغییر رنگ مینای دندان می‌شوند.
استفاده از مواد فلزی برای ترمیم‌ دندان	پرکردن دندان با آمالگام، به ‌مرور زمان موجب تیرگی اطراف دندان می‌شوند.
کاهش خون ‌رسانی پس از عصب ‌کشی	خشکی بافت داخلی باعث سیاهی تدریجی دندان عصب کشی شده می‌شود.
مصرف داروهای خاص	مصرف مکمل آهن یا دهان ‌شویه‌های کلرهگزیدین نیز با ایجاد لکه‌های سیاه همراه است.

نکته: شناخت دقیق علت سیاه شدن دندان اهمیت زیادی دارد؛ زیرا در بسیاری از موارد، نفوذ بزاق یا پوسیدگی پنهان عامل اصلی تغییر رنگ بوده و در صورت عدم رسیدگی سبب از دست رفتن کامل دندان می‌شود.

سیاه شدن دندان در کودکان؛ دلایل، تشخیص و اقدامات لازم

کودکان نیز به دلایل مختلفی دچار تیرگی یا سیاهی دندان می‌شوند. دندان‌های شیری به ‌دلیل ساختار ضعیف‌تر، بیشتر در معرض تغییر رنگ هستند. توجه به بهداشت دهان از همان سال‌های اولیه کودکی نقش کلیدی در پیشگیری از آسیب‌های مختلف مرتبط با سلامت دهان و دندان دارد.

متداول ترین علل سیاه شدن دندان در کودکان شامل موارد زیر است:

پوسیدگی ناشی از مصرف شیر قبل از خواب و تمیز نکردن دندان کودک
ضربه خوردن یا افتادن کودک که موجب آسیب دندان می‌شود
مصرف برخی آنتی‌بیوتیک‌ها مانند تتراسایکلین در دوران رشد دندان
کمبود کلسیم یا ویتامین D در رژیم غذایی

نکته: مراجعه به دندانپزشک اطفال برای بررسی علل تیرگی دندان‌های کودک، از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کرده و روند رشد صحیح دندان‌ها را تضمین خواهد کرد.

نقش تغذیه در سیاه شدن دندان؛ مواد غذایی مضر و لکه‌زا

تغذیه نادرست یکی از عوامل اصلی تغییر رنگ دندان‌ها به سیاهی است. غذاها و نوشیدنی‌هایی که رنگ ‌دانه‌های تیره دارند، موجب رسوب مواد روی سطح دندان شده و با گذشت زمان ظاهر ناخوشایندی ایجاد می‌کنند. قهوه، چای پررنگ، نوشابه‌های گازدار و خوراکی‌های حاوی زعفران یا زردچوبه، از مهم‌ترین عوامل غذایی تأثیرگذار در تیره شدن رنگ دندان هستند.

همچنین اجتناب از مصرف میوه و سبزیجات تازه، قدرت ضد عفونی طبیعی بزاق را کاهش داده و زمینه تیرگی دندان‌ها را فراهم می‌سازند. یکی دیگر از موارد موثر در سیاه شدن دندان، مصرف زیاد شیرینی ‌جات و مواد قندی است. این مواد با تغذیه باکتری‌های دهان، فرایند پوسیدگی را تسریع کرده و باعث تخریب رنگ مینای دندان می‌شوند. پیروی از تغذیه سالم در کنار توجه به درمان پوسیدگی دندان، عامل اصلی پیشگیری از سیاه شدن دندان به حساب می‌آید.

پیشگیری از سیاه شدن دندان؛ نکاتی برای مراقبت روزانه

رعایت برخی نکات ساده روزمره از سیاه شدن دندان‌ها جلوگیری می‌کند. این اقدامات علاوه بر حفظ سلامت دهان، به داشتن لبخندی زیبا نیز کمک خواهند کرد. در ادامه برای آشنایی بیشتر شما به روش‌های پیشگیری از سیاه شدن دندان اشاره خواهیم کرد.

مسواک زدن منظم دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید
استفاده روزانه از نخ دندان برای پاک‌ سازی فضای بین دندانی
اجتناب از مصرف نوشیدنی‌های رنگ ‌دانه ‌دار
انجام جرم ‌گیری دوره‌ای هر شش ماه توسط دندانپزشک
اجتناب از مصرف دخانیات و قلیان

نکته: حفظ مداوم این عادت‌ها در بلند مدت، از سیاهی و سایر آسیب‌های مرتبط با دهان و دندان‌ جلوگیری می‌کند.

درمان خانگی سیاهی دندان؛ راهکارهایی ساده اما مؤثر

در مواردی که دندان‌ها مقدار کمی دچار تیرگی شده‌اند، استفاده از برخی روش‌های خانگی به پاک ‌سازی لکه‌های سطحی کمک می‌کنند. استفاده از این روش‌ها به ‌عنوان مکمل مراقبت‌های تخصصی برای جلوگیری از سیاه شدن دندا‌ن‌ها توصیه می‌شود. جالب است بدانید طبق نتایج مطالعه منتشرشده در Journal of Clinical Dentistry (2021)، استفاده مداوم از خمیر دندان حاوی زغال فعال در خانه به کاهش لکه‌های تیره دندان کمک می‌کند.

روش‌های درمان خانگی سیاهی دندان
روش خانگی	توضیح کاربردی
جوش‌شیرین با آب ‌لیمو	ترکیبی طبیعی برای پاک‌ سازی رنگ سطحی دندان‌ها
ماساژ دندان با روغن نارگیل (بهترین روش درمان خانگی سیاه شدن بین دو دندان)	حذف باکتری و کاهش لکه‌های سطحی
استفاده از زغال فعال	جذب باکتری و مواد رنگ‌زا از سطح دندان
مسواک زدن با نمک دریا	خاصیت ضد عفونی‌کننده برای حذف پلاک و لکه

نکته: در صورت مشاهده لکه‌های رنگی تیره، علاوه بر پیروی از روش‌های از بین بردن سریع لکه های سیاه روی دندان در خانه، به دندانپزشکی نیز مراجعه شود.

درمان تخصصی دندان سیاه شده؛ روش‌های دندانپزشکی برای ترمیم رنگ دندان

در مواردی که میزان تیرگی رنگ دندان شدید است یا به دلیل مواردی مانند عصب‌ کشی یا پوسیدگی‌های شدید رنگ دندان سیاه شده، تنها مراجعه به کلینیک دندانپزشکی و انجام روش‌های تخصصی درمانی به تغییر رنگ دندان کمک خواهد کرد. در ادامه برای آشنایی بیشتر شما به روش‌های ترمیم رنگ دندان اشاره خواهیم کرد.

درمان‌های تخصصی برای سیاه شدن دندان
روش درمانی	توضیح تخصصی
بلیچینگ دندان	سفید کردن سطحی و عمیق دندان‌ها با مواد شیمیایی ایمن
ونیر کامپوزیت یا سرامیکی	پوشاندن سطح سیاه دندان با لایه نازک زیباشناختی
تعویض پرکردگی قدیمی	حذف کامپوزیت یا آمالگام تغییر رنگ ‌داده و جایگزینی با مواد ترمیمی جدید
پالپوتومی دندان	درمان ریشه‌ای مخصوص دندان‌های عصب‌کشی‌شده با حفظ ساختار اصلی
جرم‌ گیری تخصصی	پاک ‌سازی کامل جرم‌های مزمن و از بین بردن جرم سیاه دندان

نکته: انتخاب روش مناسب وابسته به میزان تیرگی، علت زمینه‌ای و وضعیت دندان است مشورت با دندانپزشک، بهترین روش مانند پالپوتومی دندان یا جرم‌گیری تخصصی را با توجه به وضعیت دندان پیشنهاد خواهد داد.

چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟ علائم هشداردهنده و زمان اقدام

برخی علائم به ‌ظاهر ساده ممکن است نشان ‌دهنده مشکلات جدی‌ در دندان باشند. تشخیص به ‌موقع این علائم، احتمال درمان موفق را افزایش داده و از نیاز به پرداخت هزینه‌های بالاتر و آسیب دیدگی بیشتر دندان جلوگیری می‌کند.

علائم هشداردهنده برای مراجعه سریع به دندانپزشکی شامل موارد زیر است:

تغییر رنگ ناگهانی و شدید در یک یا چند دندان
سیاه شدن دندان عصب کشی شده پس از چند ماه یا چندین سال
بوی بد دهان به‌صورت مداوم و بدون دلیل واضح
درد یا حساسیت لثه هنگام جویدن یا نوشیدن
ایجاد لکه‌هایی که با مسواک پاک نمی‌شوند

نکته: تشخیص پوسیدگی دندان در خانه به ‌تنهایی امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل در صورت مشاهده هرگونه لکه سیاه یا علائم هشدار دهنده باید به دندانپزشکی مراجعه شود.

کلینیک تخصصی دندانپزشکی دنو؛ همه‌چیز برای لبخندی سالم

کلینیک دنو با برخورداری از تیم متخصص، تجهیزات روز دنیا و محیطی کاملاً بهداشتی، تمامی خدمات مرتبط با دندانپزشکی عمومی، ترمیمی، زیبایی و ارتودنسی را در فضایی آرام و حرفه‌ای ارائه می‌دهد. دنو با شعار «لبخند تو سرمایه ماست» آماده خدمت‌ رسانی به کودکان، بزرگسالان و سالمندان است.

اگر با مشکل سیاه شدن دندان مواجه هستید، کلینیک دنو بهترین انتخاب برای درمان‌های تخصصی مانند سفید کردن، تعویض پرکردگی‌های قدیمی، بلیچینگ و درمان سیاه شدن دندان عصب کشی شده خواهد بود. مراجعه به دنو به معنای دریافت خدمات دقیق، علمی و سریع در یک مرکز مطمئن است.

آدرس کلینیک دنو: بلوار اندرزگو، طبقه دوم ساختمان شیرینی نیشکر، پلاک 66

آدرس اینستاگرام کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی دنو

کلام اخر؛ مراقبت مداوم، لبخند همیشگی

سیاه شدن دندان معمولاً از جایی شروع می‌شود که به بهداشت دهان بی ‌توجهی شده است. عادت اشتباه تغذیه‌ای، پوسیدگی، درمان‌های ناقص یا حتی مصرف دخانیات، همگی در سیاه شدن دندان نقش دارند. درمان به ‌موقع و انتخاب راهکار درست، نه ‌تنها ظاهر دندان را حفظ می‌کند بلکه سلامت آن را نیز تضمین خواهد کرد.

توجه داشته باشید که پیشگیری همیشه ساده‌تر از درمان است. رعایت بهداشت دهان، استفاده درست از خمیر دندان و تغذیه سالم، پایه‌های اصلی داشتن لبخندی درخشان و دندان‌های بدون لکه هستند. در کنار روش‌های خانگی، تشخیص تخصصی و مراجعه به دندانپزشک، مسیر قطعی برای رفع تیرگی دندان‌ها خواهد بود.