درد دندان عقل یکی از معضلات آزاردهنده در حوزه دندانپزشکی است که معمولاً در سنین 17 تا 25 سالگی بروز میکند. این درد میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند: رویش ناصحیح دندان عقل، فشردگی و تداخل با دندانهای مجاور، التهاب لثه یا عفونتهای موضعی باشد. دندانهای عقل در آخرین قسمت دهان رشد کرده و بهدلیل محدودیت فضا در فک، ممکن است بهطور کامل از لثه بیرون نیایند یا به صورت نهفته باقی بمانند.
در این شرایط، فشار وارده به سایر دندان و لثهها میتواند موجب بروز درد شدید، تورم و گاهی عفونتهای مکرر شود. شناسایی علل درد دندان عقل و انتخاب روشهای درمانی مناسب برای کاهش علائم و پیشگیری از عوارض بلندمدت، امری حیاتی است که نیاز به تشخیص صحیح و مدیریت پزشکی دقیق دارد. در ادامه این مطلب به بررسی دلایل، علائم و راهکارهای درمان درد دندان عقل میپردازیم، با کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی دنو همراه باشید.
آیا موقعیت دندان عقل در دهان سبب به وجود آمدن درد میشود؟
موقعیت دندان عقل در دهان میتواند به طور مستقیم باعث بروز درد شود. دندانهای عقل، که بهعنوان دندانهای سوم آسیاب نیز شناخته میشوند، در انتهای فک بالا و پایین قرار دارند و معمولاً در سنین 17 تا 25 سالگی ظاهر میشوند. این دندانها معمولاً آخرین دندانهایی هستند که در دهان رشد میکنند و بهدلیل قرارگیری در انتهای دهان، به ویژه در فک پایین، فضای کافی برای رشد ندارند.
به همین دلیل، دندان عقل میتواند بهطور افقی رشد کند، بهطور ناقص از لثه بیرون بیاید (دندان عقل نیمه نهفته) یا به صورت نهفته در داخل فک باقی بماند. به سبب همین موقعیت و دردهای آزاردهنده، کشیدن دندان عقل بهعنوان راهکار اصلی برای درمان درد دندان عقل در نظر گرفته میشود. اما راهکارهای درمانی دیگری نیز وجود دارند که تنها پزشک متخصص میتواند با توجه به علائم هر بیمار هر یک را تجویز کند.
علت درد دندان عقل چیست؟ هر درد نشانه یک بیماری
دلایل مختلفی برای این درد وجود دارد که اغلب به موقعیت رشد این دندانها و مشکلاتی که در این فرآیند به وجود میآید، بستگی دارد. در اینجا به طور کامل دلایل اصلی درد در ناحیه دندان عقل توضیح داده شده است:
1. رشد ناصحیح یا نهفته؛ مهمترین دلیل درد دندان عقل
یکی از شایعترین د، رشد بهصورت افقی است. زمانی که دندان عقل بهجای رشد عمودی، بهطور افقی و به سمت دندانهای مجاور رشد میکند، فشار زیادی به دندانهای کنار خود وارد میکند که باعث بروز درد و تورم میشود. همچنین در برخی افراد، دندان عقل بهطور کامل از لثه بیرون نمیآید و در فک باقی میماند. این وضعیت بهعنوان «دندان عقل نهفته» شناخته میشود و میتواند باعث درد شدیدی در ناحیه فک، لثه و دندانهای مجاور شود.
2. فشار بر دندانهای مجاور؛ در ناحیه فک
وقتی دندان عقل در فضای محدود فک رشد میکند، به طور طبیعی ممکن است به دندانهای مجاور فشار وارد کند. این فشار میتواند باعث حرکت یا آسیب به دندانهای کناری و ایجاد درد در ناحیه فک و لثه شود.
3. التهاب لثه و پری کرونایتیس؛ همراه با التهاب
زمانی که دندان عقل بهطور ناقص از لثه بیرون میآید، در واقع قسمتی از آن زیر لثه باقی میماند. این ناحیه میتواند به راحتی دچار التهاب و عفونت شود که بهعنوان پری کرونایتیس شناخته میشود. التهاب لثه به دلیل گیر کردن مواد غذایی و باکتریها در زیر لثهها بوده و باعث تورم، درد، خونریزی و حساسیت میشود.
4. عفونت دندان عقل؛ همراه با تب
اگر دندان عقل بهطور ناقص بیرون بیاید یا دندانهای عقل نهفته دچار آسیب شوند، میتوانند به راحتی عفونت کنند. عفونت دندان عقل معمولاً به دلیل تجمع باکتریها در ناحیه رشد دندان بروز میکند که منجر به درد، تورم و حتی تب میشود.
5. کیست یا تومور؛ همراه با درد شدید
در مواردی که دندان عقل نهفته باشد، ممکن است باعث تشکیل کیست یا تومورهای کوچک در ناحیه فک شود. این کیستها میتوانند به ساختارهای اطراف فشار وارد کرده و درد شدیدی ایجاد کنند. این نوع مشکلات معمولاً بهطور مستقیم به ساختار استخوانی و بافتهای اطراف دندان مربوط میشود. در صورتی که کیست یا تومور در ناحیه دندان عقل به وجود بیاید، درمان بهطور معمول نیاز به مداخله دندانپزشکی و جراحی دندان عقل خواهد داشت.
6. آسیب به بافتهای اطراف؛ درد و التهاب در لثه
در هنگام رشد دندان عقل، ممکن است دندان به بافتهای نرم اطراف خود مانند لثه یا عضلات فک آسیب وارد کند. این آسیبها میتوانند باعث التهاب و درد در ناحیه فک و لثه شوند.
7. عدم بهداشت دهان و دندان؛ پوسیدگی
بهدلیل موقعیت خاص دندان عقل در انتهای دهان، طبیعی است که دسترسی به آن برای مسواک زدن و تمیز کردن مشکل باشد. تجمع باکتریها و مواد غذایی در اطراف دندان عقل میتواند منجر به التهاب لثه، پوسیدگی دندان و در نهایت درد شود.
درد و التهاب دندان عقل معمولاً ناشی از عوامل فیزیکی و بیولوژیکی است. تشخیص دقیق علت درد دندان عقل و تصمیمگیری برای انتخاب روش درمانی مناسب، از جمله کشیدن دندان عقل یا درمانهای دیگر، میتواند به کاهش درد و جلوگیری از عوارض بلندمدت کمک کند. برای درمان صحیح و جلوگیری از عوارض بیشتر، مشاوره با دندانپزشک را فراموش نکنید.
علائم درد دندان عقل؛ نشانهها و دلایل شایع
علائم درد دندان عقل میتوانند نشاندهنده مشکلات مختلفی در دندانها یا لثهها باشند و در صورت بروز آنها باید به دندانپزشک مراجعه شود تا بهترین راهکار درمان در دندان عقل متناسب با علائم هر فرد انتخاب شود. در ادامه شایعترین علائم و دلیل بروز هر یک را شرح داده ایم:
علائم درد دندان عقل |
توضیحات |
درد مداوم یا ضربانی | – درد بهصورت مداوم یا به صورت ضربانی (پالسدار)
– معمولاً نشاندهنده عفونت یا التهاب در دندان یا لثه |
درد هنگام جویدن | – زمانی که دندانها به هم برخورد میکنند یا در هنگام جویدن مواد غذایی
– نشانهی پوسیدگی، عفونت یا دندان ترکخورده |
درد هنگام لمس دندان | – حساسیت شدید به لمس دندانها با زبان یا دست
– التهاب یا آسیب به پالپ دندان (بافت عصبی داخل دندان) |
تورم لثه | – تورم یا التهاب در اطراف دندان، همراه با قرمزی یا خونریزی
– نشانهی بیماری لثه، عفونت یا دندان عقل نهفته |
حساسیت به حرارت یا سرما | – حساسیت شدید به غذاهای داغ یا سرد
– نشاندهنده حساسیت دندان یا پوسیدگی دندانی |
خونریزی لثهها | – خونریزی از لثهها، بهویژه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
– نشانهی بیماری لثه، التهاب یا عفونت در ناحیه دندان باشد |
طعم بد در دهان | – طعم تلخ یا بد در دهان بهدلیل تجمع باکتریها یا عفونت در دندانها یا لثهها
– همراه با دنداندرد و بوی بد دهان |
بوی بد دهان | – بوی ناخوشایند که ناشی
– عفونت دندان یا لثه |
تب یا احساس ناخوشی عمومی | – احساس تب یا سرماخوردگی کند
– نشاندهنده گسترش عفونت به بخشهای دیگر بدن – نیاز به درمان فوری |
در صورت بروز هر کدام از این علائم، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت درد شناسایی شده و درمان مناسب انجام شود. راهکارهای درمانی متنوعی برای درمان درد دندان عقل متناسب با بیماری وجود دارند. کشیدن دندان، مصرف آنتیبیوتیک و جراحی دندان عقل مهمترین راهکارهای درمانی درد دندان عقل هستند. به همین جهت پیشنهاد میکنیم حتما از آخرین قیمت جراحی دندان عقل اطلاع یابید و خدمات مورد نظر خود را از دندانپزشک متخصص دریافت کنید.
درمان درد دندان عقل؛ راهکار متناسب با نوع بیماری
نوع روش درمان دندان عقل، بستگی به نوع بیماری یا مشکلی که دندان عقل ایجاد کرده دارد. در ادامه بهترین راهکارهای درمانی برای مشکلات مختلف مرتبط با دندان عقل را بیان میکنیم. اما به یاد داشته باشید که بهترین درمان را پزشک متخصص با دیدن شرایط دندان به شما پیشنهاد میدهد.
1. راه کار درمان دندان عقل نهفته؛ علت درد دندان عقل در شب
دندان عقل نهفته موقعیتی است که دندان عقل بهطور کامل از لثه بیرون نیامده و در فک باقی ماندهاست. این نوع درد معمولا در شب بروز بیشتری دارد و اغلب در سنین نوجوانی یا جوانی به وجود میآید. بهترین راهکار درمان درد دندان عقل نهفته:
- کشیدن دندان عقل: اگر دندان عقل نهفته باعث درد، عفونت یا مشکلاتی مانند فشار به دندانهای کناری شود، معمولاً دندان عقل باید کشیده شود.
- جراحی دندان عقل: در برخی موارد، به کارگیری جراحی برای خارج کردن دندان عقل نهفته ضروری است. این عمل معمولاً تحت بیحسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام میشود.
درمان دردو التهاب دندان عقل نهفته بستگی به شدت مشکل و شرایط خاص هر فرد دارد. پس از مراحل کشیدن، درد دندان عقل چند روز طول میکشد و ممکن است تا 3 هفته هم به صورت خفیف ادامه یابد. داروهایی مانند ایبوپروفن یا پاراستامول میتوانند درد و التهاب را کاهش دهند و به فرد کمک کنند تا درد خود را تسکین دهد.
2. بهترین راه درمانی پری کرونایتیس؛ التهاب لثه اطراف دندان عقل
این وضعیت زمانی رخ میدهد که دندان عقل بهطور ناقص از لثه بیرون میآید و قسمتهایی از آن زیر لثه باقی میماند، که میتواند باعث التهاب و عفونت در لثه شود. بهترین راهکار درمان درد دندان عقل در نتیجه پری کورنیتیس:
- پاکسازی ناحیه: شستشوی دقیق ناحیه آسیبدیده با محلول آب نمک یا مواد ضدعفونیکننده.
- آنتیبیوتیکها: برای درمان عفونت و التهاب خفیف، ممکن است دندانپزشک آنتیبیوتیک تجویز کند.
- کشیدن دندان عقل: در صورتی که این وضعیت مکرر باشد یا مشکلات جدی ایجاد کند، کشیدن دندان عقل توصیه خواهد شد.
در صورت ابتلا به پری کرونایتیس درد دندان عقل به کجا میزند؟ درد ناشی از پری کرونایتیس معمولاً در ناحیه دندان عقل نهفته و لثه اطراف آن آغاز میشود، اما میتواند به فک، صورت، گردن و حتی گوشها نیز گسترش یابد. این درد معمولاً بهطور مداوم و ضربانی است و در هنگام جویدن یا لمس دندان عقل بدتر میشود.
3. راهکار درمان عفونت دندان عقل؛ پوسیدگی و التهاب
بروز و گسترش عفونت میتواند به دلیل پوسیدگی دندان عقل یا التهاب در اطراف آن ایجاد شود. در صورتی که عفونت مورد درمان قرار نگیرد، میتواند به سایر نواحی فک، لثه یا حتی به سایر بخشهای صورت، گردن و مغز سرایت کند. این وضعیت میتواند به مشکلات جدیتر مانند آبسه دندانی و حتی مننژیت (عفونت غشاهای مغزی) منجر شود. بهترین راهکار درمان درد دندان عقل ناشی از عفونت:
- آنتیبیوتیکها: اگر عفونت باکتریایی تشخیص داده شود، دندانپزشک معمولاً آنتیبیوتیکهایی مانند آموکسی سیلین یا مترونیدازول تجویز میکند تا باکتریها را کنترل و عفونت را درمان کند.
- کشیدن دندان عقل: اگر عفونت شدید باشد یا دندان عقل باعث مشکلات گسترده در ناحیه فک شود، ممکن است کشیدن دندان عقل ضروری باشد.
- جراحی برداشتن کیست یا آبسه: در صورتی که گسترش عفونت منجر به تشکیل کیست یا آبسه شده باشد، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن این کیستها یا تخلیه آبسه باشد.
برای پیشگیری از عفونت و مشکلات مرتبط با دندان عقل، رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک بسیار مهم است. اما در صورت جراحی برای رفع مشکل عفونت، بهتر است مراقبتهای پس از جراحی را جدی بگیرید و به خوبی بدانید که بعد از جراحی دندان عقل چه بخوریم تا عفونت تشدید نشود.
4. بهترین روش درمان دندان عقل پوسیده؛ تجمع پلاک دندانی
پوسیدگی دندان عقل میتواند بهدلیل تجمع باکتریها، پلاک و غذا در اطراف دندان عقل بهویژه زمانی که به سختی قابل دسترسی هستند، ایجاد شود. این مشکل میتواند به درد شدید، التهاب و مشکلات جدیتری منجر شود. پوسیدگی دندان عقل معمولاً با علائم مختلفی همراه است که ممکن است به تدریج شدیدتر شوند. بهترین راهکار درمان درد دندان عقل پوسیده:
- پر کردن دندان: اگر پوسیدگی دندان عقل در مراحل اولیه باشد، دندانپزشک ممکن است با استفاده از مواد پرکننده دندان، پوسیدگی را ترمیم کند. این درمان معمولاً زمانی مؤثر است که پوسیدگی به قسمتهای داخلی دندان نرسیده باشد.
- عصبکشی (روت کانال): اگر پوسیدگی به عمق دندان رسیده باشد و سبب آسیب به عصب دندان شود، ممکن است نیاز به عصبکشی باشد. در این درمان، بافت عفونی از داخل دندان برداشته میشود و دندان با مواد خاصی پر میشود.
- کشیدن دندان عقل: اگر پوسیدگی دندان عقل شدید باشد و دندان غیر قابل ترمیم باشد، کشیدن دندان عقل ممکن است بهترین گزینه باشد. این کار به ویژه زمانی که دندان عقل به طور نهفته یا نیمهنهفته است، توصیه میشود.
پوسیدگی دندان عقل ممکن است بهویژه زمانی که دندان بهطور کامل بیرون نیامده باشد یا بهدرستی رشد نکرده باشد، رخ دهد. این پوسیدگی میتواند باعث درد، حساسیت، التهاب و حتی عفونت شود. مراجعه منظم به دندانپزشکی میتواند از بروز چنین مشکلی جلوگیری کند.
5. راه درمان کیست یا تومور؛ درد دندان عقل و سردرد
کیست دندان عقل یک کیسه پر از مایع است که معمولاً در اطراف دندان عقل نهفته یا نیمهنهفته ایجاد میشود. این کیستها معمولاً در اثر عفونت یا رشد غیرعادی دندان عقل به وجود میآیند و ممکن است بهآرامی بزرگ شوند. بهترین راهکار درمان کیست دندان عقل:
- جراحی برداشتن کیست یا تومور: در صورتی که کیست یا تومور در ناحیه اطراف دندان عقل رشد کرده باشد، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن آنها و دندان عقل وجود داشته باشد.
- پیوند استخوان: در صورتی که کیست باعث تخریب استخوان فک شده باشد، ممکن است جراحی پیوند استخوان برای بازسازی فک انجام شود.
دقت کنید که این تومورها میتوانند خوشخیم یا بدخیم باشند، اما بیشتر تومورهای دندان عقل خوشخیم هستند. بنابراین، شناسایی و درمان زودهنگام این مشکلات بسیار ضروری خواهد بود. در صورتی که دندان عقل شما نهفته است یا علائم کیست یا تومور دندانی را تجربه میکنید، بهتر است برای ارزیابی و درمان به دندانپزشک مراجعه کنید.
بهترین مسکنها برای دندان درد بعد از کشیدن و جراحی دندان عقل:
برای تسکین درد و التهاب دندان عقل بعد از کشیدن یا جراحی، استفاده از مسکنهای مناسب میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. در اینجا بهترین مسکنها برای کاهش درد دندان عقل بعد از کشیدن یا جراحی آورده شده است:
مسکن برای درد دندان عقل | توضیحات |
ایبوپروفن (Ibuprofen) | ایبوپروفن یک مسکن ضد التهاب غیراستروئیدی است که علاوه بر تسکین درد، التهاب و ورم را کاهش میدهد. معمولاً در دوزهای ۲۰۰ میلیگرم یا ۴۰۰ میلیگرم تجویز میشود. بهتر است با غذا مصرف شود. |
استامینوفن (Paracetamol) | استامینوفن به تسکین درد کمک میکند اما التهاب را کاهش نمیدهد. این دارو برای افرادی که نمیتوانند ایبوپروفن مصرف کنند، مناسب است و در دوران بارداری نیز توصیه میشود. |
مسکنهای ترکیبی (ایبوپروفن + استامینوفن) | ترکیب ایبوپروفن و استامینوفن میتواند هم درد را تسکین دهد و هم التهاب را کاهش دهد. این ترکیب در مواردی که درد شدید است مؤثرتر است. |
داروهای مسکن قویتر (کدئین یا ترامادول) | برای درد شدیدتر، داروهای مسکن قویتر مانند کدئین یا ترامادول تجویز میشود. این داروها معمولاً با استامینوفن یا ایبوپروفن ترکیب میشوند و باید طبق دستور پزشک مصرف شوند. |
داروهای ضدالتهاب استروئیدی (پردنیزون) | در مواردی که التهاب و درد شدید است، داروهای استروئیدی مانند پردنیزون تجویز میشوند. این دارو به کاهش التهاب و درد کمک میکنند. |
در نهایت، برای دستیابی به بهترین نتایج و جلوگیری از عوارض جانبی، همیشه مسکنها را طبق دستور پزشک مصرف کنید و در صورت بروز هرگونه عوارض یا درد طولانی مدت، فوراً با دندانپزشک یا پزشک خود تماس بگیرید.
راهکار خانگی درمان درد دندان عقل؛ روشهای درمان موقت
در نظر داشته باشید که این روشهای خانگی برای بهبود درد دندان عقل، به عنوان راهحلهای موقت توصیه میشوند و در صورتی که درد ادامه داشته باشد، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید.
راهکار خانگی درمان | توضیحات |
غرغره آب نمک | آب نمک یک ضدعفونیکننده طبیعی است که میتواند به کاهش التهاب و پاکسازی ناحیه فک کمک کند. |
کمپرس سرد | قرار دادن کیسه یخ روی فک یا ناحیه دردناک میتواند التهاب و درد را کاهش دهد. |
کمپرس گرم | برای تسکین دردهای عضلانی و کاهش گرفتگی، کمپرس گرم میتواند سودمند باشد. |
گلاب | استفاده از گلاب برای غرغره کردن میتواند به کاهش التهاب لثه کمک کند. |
چای نعناع | چای نعناع خاصیت آرامبخش دارد و میتواند درد و آزار دندان عقل را کاهش دهد. |
روغن میخک | روغن میخک خاصیت بیحسکنندگی دارد و میتواند برای کاهش درد و التهاب دندان عقل مفید باشد. |
سیر | سیر دارای خواص ضدباکتریایی است و میتواند به تسکین درد و عفونتهای دندان کمک کند. |
این روشها میتوانند بهطور موقت درد را تسکین دهند، اما در صورتی که مشکل ادامه پیدا کند، تشدید شود یا علائم جدیتری مشاهده شود، مراجعه به دندانپزشک الزامی است.
درد دندان عقل؛ دردی که در کلینیک دندانپزشکی دِنو پایان میپذیرد
در این مقاله به بررسی علل و روشهای درمان درد و التهاب دندان عقل پرداختهایم، از جمله اشاره کردیم که دندانهای عقل ممکن است به دلیل عفونت، پوسیدگی یا شرایط رویش نهفته درد ایجاد کنند و در صورت تداوم درد یا عوارض، مراجعه به دندانپزشک ضروری است. همچنین روشهای خانگی مانند غرغره آب نمک، استفاده از کمپرس سرد یا گرم، چای نعناع، روغن میخک و سیر برای تسکین درد و کاهش التهاب را معرفی کردیم. گرچه این روشها موقتی هستند و برای درمان قطعی و رفع درد و التهاب دندان عقل، مراجعه به دندانپزشک الزامی خواهد بود. در این راستا، کلینیک دندانپزشکی شبانهروزی دِنو، ارائهدهنده خدمات تخصصی 24 ساعته است و با بهرهگیری از دانش تخصصی پزشکان خود، سعی در ارائه بهترین راهکارهای درمانی برای دندان عقل دارد تا بهترین نتیجه ممکن برای بیماران حاصل شود.
- آدرس: بلوار اندرزگو، طبقه دوم ساختمان شیرینی نیشکر، پلاک 66
- ایمیل: info@deno-clinic.com
در صورت تمایل برای دسترسی به خدمات درمانی انواع دردهای دندانی، با تیم متخصص دنو همراه بمانید.
پاسخ به سوالات متداول:
1. چرا بعد از کشیدن دندان عقل درد داریم؟
درد بعد از کشیدن دندان عقل به دلیل جراحی و آسیب به بافتهای اطراف مانند لثه، استخوان فک و عصبها ایجاد میشود. این فرایند شامل برش لثه و خارج کردن دندان است که ممکن است منجر به التهاب و تورم شود. بدن به این آسیبها واکنش نشان میدهد و به همین دلیل درد و ناراحتی ایجاد میشود.
2. درد و التهاب دندان عقل بعد از جراحی چقدر طول میکشد؟
درد پس از کشیدن دندان عقل معمولاً بین ۳ تا ۷ روز طول میکشد. ممکن است درد در ابتدا شدید باشد، اما به تدریج با استفاده از داروهای مسکن و مراقبتهای صحیح کاهش پیدا کند. پس از یک هفته، درد باید به طور قابل توجهی کاهش یابد.
3. بهترین مسکن برای درد و التهاب دندان عقل چیست؟
بهترین مسکن برای درد و التهاب دندان عقل معمولاً داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن هستند که علاوه بر کاهش درد، التهاب را نیز کاهش میدهند. در صورت نیاز به مسکنهای قویتر، پزشک ممکن است داروهای دیگری تجویز کند. هرگونه مسکن باید طبق دستور پزشک مصرف شوند.
4. برای تسکین درد و التهاب دندان عقل در بارداری چه کنیم؟
در دوران بارداری، باید از مصرف داروهای مسکن قوی مانند ایبوپروفن و آسپرین خودداری کرد. برای تسکین درد دندان عقل، معمولاً پاراستامول (استامینوفن) به عنوان مسکن ایمنتر توصیه میشود. همچنین، بهتر است قبل از مصرف هر دارویی برای بهبود درد دندان عقل در دوران بارداری، با پزشک خود مشورت کنید.