فهرست مطالب
کشیدن دندان عقل از جمله اقداماتی است که دیر یا زود اغلب افراد باید انجام دهند تا سلامت دهان و دندان آنها حفظ شود. این دندان ها از سن 17 تا 20 سالگی در انتهای فک بالا و پایین رشد می کنند و در سه نوع سالم، نهفته و نیمه نهفته دسته بندی می شوند. با توجه به تاثیرات منفی این دندان ها بر لثه، بهتر است تا قبل از 25 سالگی نسبت به کشیدن یا جراحی آنها اقدام شود. کلینیک دندانپزشکی دنو در ادامه تمام سوالات در این زمینه از قبیل روش کشیدن دندان عقل بالا و پایین، مراقبت های قبل و بعد، عوارض و مزایا و دلایل کشیدن این دندان پاسخ داده می شوند.
چه زمانی کشیدن دندان عقل نهفته ضرورت دارد؟
برخلاف سایر دندان ها که دندان پزشک تلاش می کند تا حد امکان از کشیدن آنها خودداری کند، برای دندان عقل توصیه می شود آنها را بکشید. چند دلیل عمده برای کشیدن دندان عقل بالا و پایین وجود دارد که عبارتند از:
کمبود فضای کافی و بهم ریختگی دندان ها
یکی از اصلی ترین مشکلات این دندان ها ایجاد فشار به دندان های مجاور و بهم ریختگی آنها به دلیل کمبود فضا است. افرادی که فک کوچکی دارند، بعد از رشد دندان عقل ممکن است به مرور دندان های آنها دچار بی نظمی شود و این مشکل بیشتر در دندان های جلوی فک پایین دیده می شود. علاوه براین، احتمال تشدید سندرم مفصل فکی گیجگاهی TMJ نیز وجود دارد. با کشیدن این دندان می توان فضای کافی برای مرتب شدن سایر دندان ها بعد از ارتودونسی فراهم کرد.
پوسیدگی دندان عقل
از دیگر دلایل ضرورت کشیدن این دندان ها پوسیدگی آنها است. برخلاف سایر دندان ها، دندانپزشک برای دندان عقل پوسیده روش های پر کردن و ترمیم را پیشنهاد نمی دهد. در صورت نکشیدن این دندان، به مرور پوسیدگی آن به دندان های اطراف سرایت می کند.
در برخی از مواقع ممکن است دندان پوسیدگی نداشته اما به دلیل برخورد با ضربه دچار شکستگی شده باشد. بهترین کار قطعا برای آن کشیدن است و نیاز به ترمیم ندارد.
کیست و تومور
اگر دندان عقل به صورت نهفته یا نیمه نهفته باشد، احتمال ایجاد کیست در اطراف آن وجود دارد. این کیست ها به مرور می توانند منجر به بیماری های دهان و دندان شده و بوی بد دهان را تشدید کنند. علاوه براین، احتمال از بین رفتن استخوان فک نگهدارنده دندان عقل و اطراف آن وجود دارد.
آسیب به دندان های اطراف
علاوه بر فشارهایی که دندان عقل به دلیل کمبود فضا در لثه به اطراف بوجود می آورد، عدم توانایی در تمیز کردن آنها نیز می تواند عامل دیگری در پوسیدن دندان مجاور باشد. نسبت به سایر دندان ها، دندان عقل براحتی تمیز نمی شود و احتمال گیر کردن مواد غذایی بین دو دندان وجود دارد که در نهایت منجر به پوسیدگی می شود.
عفونت موضعی لثه
یکی از مشکلات رایج برای افرادی که دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته دارند، عفونت موضعی لثه یا پریکورونیت است. این عفونت ها به مرور لثه را ملتهب کرده و در صورت عدم توجه به آن با خون ریزی و درد همراه خواهد بود.
روش های کشیدن دندان عقل
نحوه کشیدن دندان عقل به وضعیت رویش آن بستگی دارد و در حالت کلی به دو روش بدون جراحی و باجراحی دسته بندی می شد که عبارتند از:
کشیدن دندان عقل نرمال
اگر دندان عقل به طور کامل رشد کرده و به دلایل مختلف از جمله پوسیدگی، شکستن، فشار به دندان های مجاور و غیره قصد کشیدن آن را دارید، مشابه با سایر دندان ها کشیده می شود. البته ابتدا باید از دندان عکسبرداری شود تا وضعیت ریشه بررسی و در نهایت روش مناسب اجرا می شود. اما در اغلب مواقع تفاوتی با بقیه دندان ها ندارند.
کشیدن دندان عقل نهفته
دندان عقل نهفته به دندانی گفته می شود که به طور کامل زیر لثه قرار گرفته و روی فک بالا یا پایین نشانه ای از آن وجود ندارد. برای کشیدن این دندان ها نیاز به جراحی است و به صورت زیر انجام می شود:
- ابتدا از دندان ها عکسبرداری می شود تا وضعیت دندان و نحوه رویش آن در زیر لثه بررسی شود.
- در روز جراحی دندان، ابتدا بی حسی تزریق می شود. در صورت نیاز و با توجه به شرایط بیمار ممکن است نیاز به بی هوشی باشد.
- بعد از بی حس شدن کامل اطراف دندان، روی لثه بریدگی ایجاد می شود. بعد از بریدگی روی لثه دندان قابل مشاهده می شود.
- با توجه به اینکه دندان به صورت افقی یا عمودی در لثه پنهان است، بیرون کشیدن آن به طور کامل سخت می باشد. در این شرایط ممکن است دندان به چند قسمت تقسیم شده و سپس با ابزار مخصوص به بیرون کشیده می شود.
- بعد از خروج کامل دندان، روی لثه بخیه زده می شود. تمام آلودگی های اطراف دندان قبل از بخیه زدن لثه باید تمیز شود تا عفونت ایجاد نشود.
- در نهایت روی بخیه ها گاز استریل قرار می گیرد تا مانع از خونریزی شود.
کشیدن دندان عقل نیمه نهفته
نحوه کشیدن دندان عقل نیمه نهفته تا حد زیادی مشابه با دندان های نهفته است و نیاز به جراحی دارد. البته به میزان رشد دندان و جهت و نحوه رویش آن و ریشه دندان بستگی دارد. مراحل کشیدن این دندان ها به صورت زیر است:
- ابتدا عکس برداری انجام می شود.
- به اطراف دندان بی حسی تزریق می شود.
- اگر دندان وضعیت مطلوبی داشته و نیاز به جراحی نداشته باشد، با ابزار به بیرون کشیده می شود.
- اگر با ابزار امکان بیرون کشیدن دندان نباشد، بخشی از لثه بریده می شود.
- دندان به صورت کامل یا چند تکه از لثه خارج می شود.
- بعد از ترمیم استخوان، تخلیه کامل ریشه و تکه های دندان، با نخ های قابل جذب روی لثه بخیه زده می شود.
- پانسمان روی دندان قرار می گیرد.
کشیدن دندان عقل پایین
در حالت کلی به دلیل استحکام استخوان ها، کشیدن دندان های فک پایین به دلیل استحکام بالای دندان سخت تر است. اما نباید نگران این مساله باشید، چون در هر صورت لثه در حالت بی حسی کامل قرار گرفته و سپس دندان کشیده می شود. برای کشیدن دندان عقل فک پایین اگر دندان در حالت نهفته یا نیمه نهفته باشد، جراحی انجام می شود. در غیر این صورت مشابه با سایر دندان ها با ابزار به بیرون کشیده می شود.
کشیدن دندان عقل بالا
به دلیل نرم بودن استخوان های فک بالا، کشیدن دندان عقل آن آسان و سریع تر انجام می شود. البته چون احتمال آسیب به سینوس ها وجود دارد، دندان پزشک باید مهارت و تجربه بالایی داشته باشد. روش کشیدن این دندان ها مانند فک پایین بودن و در صورت عدم رشد کافی دندان باید جراحی انجام شود. بعد از عکس برداری از فک روش مناسب توسط دندان پزشک انتخاب می شود.
کشیدن دندان عقل بدون جراحی
یکی از جدیدترین روش ها برای کشیدن دندان، استفاده از لیزر است. در این روش نیاز به جراحی لثه و شکافتن روی آن نیست. به همین دلیل با کمترین خونریزی این کار انجام شده و عوارض آن نیز کم است.
مراقبت های بعد از کشیدن دندان عقل
نتیجه کشیدن دندان تا حد زیادی به میزان رعایت مراقبت های بعد از آن بستگی دارد. چون توجه نکردن به این موارد می تواند منجر به عفونت لثه و مشکلات و بیماری های دهان و دندان شود. مراقبت های بعد از کشیدن دندان عقل عبارتند از:
- استراحت و انجام ندادن فعالیت های بدنی را جدی بگیرید. استراحت کردن و نداشتن فعالیت بدنی باعث بهبود سریع محل جراحی و زخم آن و جلوگیری از خونریزی می شود.
- از برداشتن اجسام سنگین خودداری کنید.
- هر 20 دقیقه یک مرتبه کمپرس یخ استفاده کنید. این کار تاثیر زیادی در جلوگیری از متورم شدن اطراف زخم روی لثه و جلوگیری از خونریزی دارد.
- دندانپزشک ممکن است برای شما داروهای مسکن و آنتی‌بیوتیک تجویز کند. این داروها را به موقع و طبق دستور پزشک مصرف کنید تا از عفونت و درد جلوگیری شود.
- به هیچ عنوان نباید لخته خون ایجاد شده روی زخم محل جراحی و کشیدن دندان را جدا کنید. در غیر این صورت حفره خشک dry socket ایجاد شده و استخوان لثه قابل مشاهده بوده و عفونت می کند.
- تا 24 ساعت بعد از کشیدن دندان به هیچ عنوان نباید دهان خود را با آب، دهانشویه و نمک و غیره شستشو دهید.
- بعد از 24 ساعت از کشیدن دندان می توانید دهان را با آب نمک شستشو دهید تا از عفونت جلوگیری شود.
- به هیچ عنوان نباید تا خوب شدن کامل زخم روی لثه روی آن برس مسواک قرار بگیرد.
- از مصرف غذاهای سخت و سفت خودداری کنید.
- از مصرف نوشیدنی‌های گرم و غذاهای تند پرهیز کنید.
- از مصرف نوشیدنی های الکلی تا 24 ساعت بعد از جراحی دندان خودداری کنید.
- از مکیدن نوشیدنی‌ها با نی خودداری کنید چون فشار زیادی به ناحیه جراحی وارد می شود.
- به هیچ عنوان نباید بعد از کشیدن دندان عقل و جراحی سیگار بکشید.
- در صورت تجربه درد شدید، خونریزی مداوم، تب یا هرگونه علائم غیرطبیعی دیگر، به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
عوارض نکشیدن دندان عقل
عوارض نکشیدن دندان عقل بالا و پایین به اندازه ایست که اغلب دندان پزشکان ترمیم آن را توصیه نمی کنند. اگر دندان عقل اشکال دارد و از کشیدن آن خودداری می کنید، لازم است بدانید که این کار عوارض زیادی دارد از قبیل:
- عفونت لثه و پریکرونیت که می تواند به شدت به ریشه سایر دندان ها آسیب وارد کند.
- پوسیدگی دندان های مجاور
- بوی بد دهان به دلیل عفونت دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته
- نامنظم شدن دندان ها به دلیل کمبود فضا و فشار دندان عقل
- ایجاد کیست های خوش خیم و بدخیم و تبدیل شدن آنها به تومور
- درد و ناراحتی شدید در اطراف دندان
- ایجاد آبسه دندانی و انتشار عفونت آن به سایر قسمت های بدن
- ایجاد مشکل در جویدن و گفتار
- از بین رفتن استخوان فک اطراف دندان عقل
عوارض کشیدن دندان عقل
بعد از کشیدن دندان عقل با توجه به میزان مهارت دندان پزشک ممکن است با برخی عوارص مواجه شوید. این عوارض برخی موقت بوده و در بعضی از شرایط ممکن است جدی باشند که عبارتند از:
- درد و خونریزی موقت تا یک روز بعد از کشیدن دندان
- متورم شدن اطراف محل جراحی
- ایجاد حفره خشک Dry Socket (حفره خشک یکی از عوارض جدی و دردناک کشیدن دندان عقل است و زمانی رخ می‌دهد که لخته خونی تشکیل شده در محل جراحی از بین برود یا جدا شود. این حالت باعث می‌شود استخوان و اعصاب زیرین نمایان شوند که منجر به درد شدید و عفونت می‌شود. رعایت دقیق دستورالعمل‌های دندانپزشک می‌تواند خطر حفره خشک را کاهش دهد.)
- درد موقت در زمان باز و بسته کردن فک
- واکنش های آلرژیک به داروهای بی حسی، گاز استریل، آنتی بیوتیک و مسکن
- آسیب به سینوس و ایجاد فیستول (راه ارتباطی غیرطبیعی بین دهان و دندان)
- خشکی موقت دهان و مشکل در بلعیدن
- آسیب به اعصاب نزدیک به دندان در صورت پایین بودن مهارت دندان پزشک
بهترین سن برای کشیدن دندان عقل
به دلیل عوارض زیاد نکشیدن دندان عقل نهفته و نیمه نهفته و دندان های پوسیده، بهتر است تا حد امکان زمان را برای انجام این کار جدی بگیرید. این دندان در سن 17 سالگی به بعد رشد می کند و بهتر است تا 20 سالگی برای کشیدن آن صبر کنید. در حالت استاندارد دندان پزشکان توصیه می کنند تا قبل از 25 سالگی دندان عقل های ناسالم از دهان خارج شوند. در غیر این صورت به لثه و سلامت آن آسیب وارد شده و احتمال عفونت افزایش پیدا می کند.
تاثیر کشیدن دندان عقل بر صورت
بعد از کشیدن دندان عقل تغییرات موقت ممکن است روی صورت برخی از افراد ایجاد شود که عبارتند از:
- متورم شدن صورت
- کبودی صورت به دلیل التهاب شدید
- مشکل در باز و بسته شدن فک
- پف کردن موقت گونه و تغییر شکل صورت
- احساس درد در ناحیه فک
- احساس سوزش و بی حسی در لب ها، چانه، زبان و گونه ها
این عوارض همگی موقت بوده و در صورت طولانی شدن آن باید به دندان پزشک مراجعه کنید.
کشیدن دندان عقل در بارداری
با توجه به حساس بودن دوران بارداری و محدودیت در مصرف مسکن و داروهای بی حسی کشیدن دندان عقل نیاز به دقت بالایی دارد. تا حد امکان بهتر است کشیدن این دندان را به بعد از زایمان موکول کنید. در شرایط اورژانسی، بر اساس سن بارداری و شرایط بدنی فرد و مشورت با پزشک زنان کشیدن دندان انجام می شود.
بعد از کشیدن دندان عقل چه بخوریم؟
پس از کشیدن دندان عقل، تغذیه مناسب می‌تواند به بهبود سریع‌تر و کاهش درد و تورم کمک کند. بهتر است تا 3 روز بعد از جراحی از خوردن غذاهای سفت و سخت و بیش از اندازه گرم و تند خودداری کنید. از جمله مواد غذایی مناسب برای این دوران می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آب و آب میوه های بدون پالپ
- سوپ مرغ یا سبزیجات کاملا صفا شده بدون قطعات جامد
- عذاهای نرم مانند پوره سیب‌زمینی کاملا نرم
- ماست ساده
- انواع پودینگ نرم و کرمی
- ژله‌های ساده و بدون قطعات میوه
- اسموتی‌های میوه با استفاده از میوه‌های نرم و بدون دانه و پوست
کشیدن دندان عقل درد دارد؟
این کاملا طبیعی است که بعد از کشیدن دندان عقل درد احساس کنید و نمی توان گفت این قبیل درمان ها بدون درد هستند. اگر بی حسی بدرستی تزریق شده و روی فرد اثر گذاشته باشد، مرحله کشیدن دندان کاملا بدون درد است. اما چند ساعت بعد از کشیدن دندان و از بین رفتن اثر مواد بی حسی درد را احساس خواهید کرد. با مصرف مسکن و داروهایی که دندان پزشک تجویز می کند می توانید این درد را راحت تر تحمل کنید.
عوارض و درد بعد از کشیدن دندان عقل چقدر طول می کشد؟
میزان درد و عوارض و مدت زمان احساس آن بعد از کشیدن دندان تا حد زیادی به شرایط بدنی فرد و مهارت دندان پزشک بستگی دارد. اگر دندان را جراحی کرده اید، تا 24 ساعت امکان خونریزی کم وجود دارد. بعد از 2 تا 3 روز به مرور ورم صورت کاهش یافته و در صورت نیاز 7 روز بعد باید برای معاینه دندان و کشیدن بخیه به مطب دندان پزشک مراجعه کنید.
هزینه کشیدن دندان عقل
هزینه کشیدن دندان عقل به فاکتورهای بسیار زیادی بستگی دارد از قبیل وضعیت دندان (نهفته، نیمه نهفته)، روش کشیدن دندان و مهارت دندان پزشک و هزینه های عکس برداری و رادیوگرافی. در مراحله معاینه دندان قیمت تقریبی محاسبه و به بیمار اعلام می شود. برای استعلام قیمت می توانید با کلینیک دندان پزشکی دنو دنتال تماس بگیرید.
کشیدن دندان عقل بالا و پایین در تهران
کلینیک دندانپزشکی دنو با بهره مندی از افراد باتجربه و متخصص در این حوزه خدمات کشیدن دندان عقل پایین و بالا را با جراحی و بدون جراحی در محیطی مدرن و ایمن ارائه می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره و نوبت می توانید از راه های ارتباطی پایین صفحه استفاده کنید.
