التهاب لثه بعد از گذاشتن دندان مصنوعی یکی از مشکلات شایع است که می‌تواند برای بسیاری از بیماران رخ دهد. این وضعیت معمولاً به دلیل تحریک لثه‌ها توسط دندان مصنوعی یا عدم تطابق آن با لثه به وجود می‌آید. اگرچه این مشکل ممکن است موقتی باشد، اما با مراقبت صحیح از بهداشت دهان، تنظیمات مناسب پروتز و مشاوره منظم با دندانپزشک، می‌توان به کاهش التهاب و بهبود وضعیت لثه‌ها کمک کرد. در این مقاله می‌خواهیم 9 مورد از روش‌های درمان التهاب لثه بعد از گذاشتن دندان مصنوعی را بررسی کنیم. پس تا انتهای مقاله با کلینیک دنو به عنوان یکی از کلینیک‌های تخصصی دندانپزشکی شبانه روزی شمال تهران همراه باشید.
چرا دندان مصنوعی موجب درد و التهاب لثه می‌شود؟
دندان مصنوعی توانایی جویدن و صحبت کردن را بازیابی می‌کنند و زیبایی لبخند را برمی‌گردانند، اما در صورت عدم مراقبت مناسب می‌توانند با خطراتی برای سلامتی همراه باشند. تجربه درد و ناراحتی در چند روز تا هفته‌های اول پس از دریافت دندان مصنوعی یا حتی ارتودنسی دندان کاملاً طبیعی است، اما آگاهی از این مسائل بالقوه برای دارندگان دندان مصنوعی مهم است. در ادامه به اصلی‌ترین دلیل تجربه درد و التهاب در استفاده از دندان مصنوعی می‌پردازیم:
عوارض ناشی از بهداشت دهان و دندان؛ عامل اصلی التهاب لثه
یکی از شایع ترین مشکلات دندان مصنوعی ایجاد استوماتیت (التهاب و قرمزی بافت‌های دهان زیر دندان مصنوعی) است. این عارضه اغلب به دلیل عفونت‌های باکتریایی و قارچی ناشی از بهداشت نامناسب دندان مصنوعی ایجاد می‌شود. اگر دندان مصنوعی به درستی تمیز نشود، بقایای مواد غذایی و پلاک می‌توانند به راحتی روی سطح دندان مصنوعی جمع شوند که باعث ایجاد محیطی برای رشد میکروارگانیسم‌ها می‌شود. وجود پروتز از جریان طبیعی بزاق در ناحیه تحت پوشش پایه جلوگیری می‌کند و خطر عفونت را بیشتر می‌کند. زخم و تورم بافت‌های دهان، خونریزی و درد از علائم معمول مرتبط با استوماتیت هستند که در موارد شدید، می‌تواند گسترش یابد و گونه‌ها و زبان را نیز درگیر کند.
رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از التهاب و آبسه دندان بسیار مهم است که شامل تمیز کردن کامل دندان‌های مصنوعی به صورت روزانه و برداشتن آنها در هنگام شب می‌شود. ویزیت منظم دندانپزشکی نیز برای بررسی هر گونه مشکل مهم است. در صورت شدید بودن استوماتیت، دندانپزشک ممکن است دهانشویه‌های دارویی تجویز کند.
9 روش درمانی التهاب لثه بعد از استفاده از دندان مصنوعی
سازگاری دندان مصنوعی با فک و دهان زمانبر است. التهاب لثه بعد از استفاده از دندان مصنوعی ممکن است به دلیل فشار نادرست یا تحریک لثه‌ها ایجاد شود. برای درمان این مشکل، تنظیم پروتز دندان توسط دندانپزشک، استفاده از دهانشویه‌های ضدباکتری، تمیز کردن منظم دندان مصنوعی و استراحت دادن به لثه‌ها از جمله روش‌های موثر است. همچنین، رعایت بهداشت دهان و مصرف داروهای ضدالتهاب تجویز شده می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود وضعیت لثه‌ها کمک کند. پیگیری منظم با دندانپزشک نیز در پیشگیری از مشکلات بیشتر نقش مهمی دارد. در ادامه برخی اقداماتی که می‌توانید در زمان احساس درد و التهاب انجام دهید را بررسی می‌کنیم.
1. از مسکن‌های بدون نسخه استفاده کنید؛ کرم و ژل آلوئه ورا را امتحان کنید!
در این مدت می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، استامینوفن، آموکسی‌سیلین، مترونیدازول، کلیندامایسین، آزیترومایسین، داکسی‌سایکلی. استفاده کنید یا حتی یک ژل یا کرم موضعی را روی لثه‌های خود بمالید. همچنین می‌توانید یک یا دو بار در روز ژل آلوئه ورا را روی دندان مصنوعی خود بمالید تا به تسکین و از بین بردن تورم کمک کند.
2. تمیز کردن پروتز مصنوعی و قرقره آب نمک در دهان
بعد از اینکه پروتزهای مصنوعی خود را در شب درآورید و آنها را تمیز کردید، می‌توانید یک قاشق چایخوری نمک را به یک لیوان آب گرم کرده و دهان را با محلول آب نمک به مدت 30 ثانیه شستشو دهید. این ترکیب می‌تواند به تسکین برخی از ناراحتی‌های ناشی از تورم و کاهش التهاب لثه کمک کند. همچنین می‌توانید لثه‌های خود را با انگشتان تمیز به آرامی ماساژ دهید. این کار نه تنها به کاهش تورم کمک می‌کند، بلکه با تحریک گردش خون بهبودی را نیز در پی دارد.
3. استراحت دادن به لثه در هنگام خواب
حتماً در هنگام شب دندان مصنوعی خود را بردارید. تمیز کردن و قرار دادن آنها در آب بخش مهمی از مراقبت از پروتز جدید شما است. این اقدام همچنین به لثه‌های شما فرصت بهبود در طول شب را می‌دهد.
نکته: باید هر روز حداقل 6 تا 8 ساعت دندان مصنوعی را از دهان خارج کنید. در غیر این صورت استفاده طولانی مدت می‌تواند منجر به زخم‌های دهان و سوزش ناشی از اصطکاک و مالش مداوم شود.
4. شستشوی پروتز مصنوعی بعد از مصرف غذا
بعد از هر وعده غذایی آنها را بردارید و بشویید. دندان‌های مصنوعی خود را باید روزانه با استفاده از یک پاک کننده غیر ساینده که برای پروتزها ساخته شده است مسواک بزنید. همچنین قبل از قرار دادن پروتزهای مصنوعی خود در صبح، حتماً آنها را کاملاً بشویید تا مواد و محلول‌های استفاده شده در طول شب از دندان مصنوعی جدا شود.
5. استفاده از چسب فیکساتور؛ کاهش دهنده اصطکاک
استفاده از چسب یا فیکساتور خوراکی برای پروتزها، اصطکاک بین لثه‌ها را کاهش می‌دهد و همچنین به نگه داشتن دندان مصنوعی در جای خود کمک می‌کند. برای تهیه نوع چسب فیکساتور با دندانپزشک خود حتما مشورت کنید. زیرا امکان دارد چسبی که خریداری می‌کنید برای لثه شما مناسب نباشد.
6. شستشوی منظم دهان با دهانشویه
برای کاهش رشد باکتری‌های مضر، دهان خود را به طور منظم با یک دهان شویه بدون الکل بشویید. این کار لثه‌ها را تسکین می‌دهد، به پیشگیری از مشکلاتی مانند بیماری پریودنتال کمک می‌کند و دهان را سالم نگه می دارد.
نکته: پس از برداشتن دندان مصنوعی، همیشه دهان و لثه‌های خود را به خوبی تمیز کنید. برای ماساژ و تمیز کردن لثه‌ها و پاک کردن باقی‌مانده چسب دندان مصنوعی، از مسواک، گاز یا پارچه‌ای نرم استفاده کنید. اگر از پروتز پارسیل استفاده می کنید، به خاطر داشته باشید که باید به مسواک زدن و نخ دندان کشیدن دندان‌های طبیعی خود نیز ادامه دهید.
7. مصرف سیگار را ترک کنید
سیگار کشیدن، استفاده از تنباکوی بدون دود یا جویدن تنباکو علاوه بر افزایش خطر ابتلا به سرطان‌های دهان، لثه‌ها و سایر بافت‌های نرم دهان را تحریک می‌کند. چه از دندان مصنوعی استفاده کنید یا نه، بهتر است این عادات را زودتر کنار بگذارید.
8. دندان مصنوعی باید با لثه تطابق پیدا کند
وقتی صحبت از راحتی پروتز می‌شود، تناسب آن با لثه ضروری است. اگر چند هفته است که پروتزهای جدید دارید، اما احساس تطبیق آنها با فضای دهانی و لثه را ندارید باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید. به خاطر داشته باشید دندان مصنوعی جدید ممکن است برای تناسب بهتر نیاز به تنظیم داشته باشد. زیرا آناتومی دهانی فرد کمی تغییر می‌کند و دندان مصنوعی نیز می‌تواند از شکل اصلی خود خارج شود.
9. از جویدن زیاد خودداری کنید
جویدن بیش از حد، لثه‌ها را در معرض تحریک غیرضروری قرار می‌دهد. برای حفظ راحتی و جلوگیری از فشار غیر ضروری بر روی لثه، باید از مصرف غذاهای سخت اجتناب کنید. به عنوان مثال، اجتناب از مصرف گوشت‌های سفت، آجیل، دانه‌ها، ذرت بو داده، هویج، سیب، ذرت و آدامس مانع از ایجاد فشار به لثه ها می‌شود.
به خاطر داشته باشید اگر قرار است از پروتزهای تکی برای دندان‌های از دست رفته استفاده کنید پیش از اقدام به ساخت پروتز و استفاده از آن از سلامت دیگر دندان‌ها نیز مطمئن شوید. در صورتی که یکی از دندان‌ها نیاز به خدمات درمانی مانند عصب کشی دندان داشته باشد، اما قبل از پروتز درمان نشود ممکن است استفاده از پروتز را با درد همراه کند.
یادداشت پایانی؛ انتخاب دندانپزشکی معتبر و کاهش عوارض استفاده از دندان مصنوعی
همانطور طور که اشاره شد استفاده از دندان مصنوعی می‌تواند لثه‌ها را تحریک کرده و تا مدتی موجب زخم و التهاب لثه شود. با این حال این علائم باید به سرعت برطرف شوند. اگر مدت زیادی از قرار دادن پروتزهای دندانی شما می‌گذرد، اما همچنان با علائم درد، ناراحتی، سفتی و التهاب لثه مواجه هستید باید برای معاینه پزشکی به دندانپزشک مراجعه کنید و روش‌های درمان التهاب لثه بعد از گذاشتن دندان مصنوعی را به درستی و با دقت دنبال کنید.
به خاطر داشته باشید انتخاب دندانپزشکی معتبر و انجام پروتز دندانی توسط دندانپزشک با تجربه می‌تواند از این دست مشکلات جلوگیری کند بنابراین پیشنهاد می‌شود در زمان انتخاب مرکز مورد نظر دقت داشته باشید. در دندانپزشکی دنو می‌توانید به راحتی مشاوره لازم را در خصوص نوع برند دندان مصنوعی، ترجیحات زیبایی‌شناسی و دیگر مسائل دریافت کنید و بعد از تحقیقات برای دریافت دندان مصنوعی اقدام کنید.
آدرس دندانپزشکی شبانه روزی دنو: بلوار اندرزگو، طبقه دوم ساختمان شیرینی نیشکر، پلاک 66
سوالات متداول درباره التهاب لثه بعد از گذاشتن دندان مصنوعی
چرا بعد از گذاشتن دندان مصنوعی لثه‌هایم ملتهب و دردناک شده‌اند؟
التهاب و درد لثه بعد از گذاشتن دندان مصنوعی معمولاً به دلیل فشار ناشی از تطابق نداشتن دقیق دندان مصنوعی با لثه، سایش مداوم، یا واکنش بدن به جسم خارجی ایجاد می‌شود. این مشکل در هفته‌های اول رایج است و به مرور زمان با عادت کردن لثه‌ها کاهش می‌یابد.
التهاب لثه بعد از استفاده از دندان مصنوعی طبیعی است یا باید به پزشک مراجعه کنم؟
مقداری التهاب و حساسیت در ابتدای استفاده از دندان مصنوعی طبیعی است. اما اگر درد شدید، خونریزی یا زخم‌های مداوم داشتید یا التهاب بیش از دو هفته ادامه یافت، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا تنظیمات لازم انجام شود.
چگونه می‌توانم التهاب و درد لثه ناشی از دندان مصنوعی را کاهش دهم؟
- دندان مصنوعی را چند ساعت در روز خارج کنید تا لثه استراحت کند.
- از دهانشویه ضدعفونی‌کننده یا آب نمک ولرم برای شست‌وشوی دهان استفاده کنید.
- در صورت درد، می‌توانید با مشورت پزشک از مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید.
- رعایت بهداشت دهان و دندان مصنوعی را جدی بگیرید تا از عفونت جلوگیری شود.
آیا التهاب لثه نشانه این است که دندان مصنوعی برای من مناسب نیست؟
التهاب خفیف در روزهای اول طبیعی است، اما اگر دندان مصنوعی لق باشد، فشار بیش از حد به لثه وارد کند یا زخم ایجاد کند، ممکن است نیاز به تنظیم مجدد یا تعویض آن باشد. در چنین شرایطی بهتر است با دندانپزشک مشورت کنید.
چه مدت طول می‌کشد تا لثه به دندان مصنوعی عادت کنند و التهاب برطرف شود؟
معمولاً لثه‌ها طی ۲ تا ۴ هفته به دندان مصنوعی عادت می‌کنند. اگر بعد از این مدت همچنان درد یا التهاب داشتید، ممکن است دندان مصنوعی نیاز به تنظیم یا تغییر داشته باشد.
